کتاب دختری که می شناختم

«دختری که می‌شناختم اثر جی. دی. سلینجر، داستانی کوتاه، آرام و تکان‌دهنده است که در لایه‌های زیرین خود به خاطره، جوانی، گسست فرهنگی و اندوه عمیق فقدان می‌پردازد. این داستان، نخستین‌بار در سال ۱۹۴۸ منتشر شد و در عین ایجاز، بسیاری از مضامینی را که آثار بعدی سلینجر را تعریف می‌کنند-همچون حساسیت به زندگی درونی، بیگانگی از دنیای بزرگسالان، و شکنندگی رابطه‌ی انسانی-در خود دارد.
راوی بی‌نام داستان، یک آمریکایی جوان است که برای آموختن زبان آلمانی به وین پیش از جنگ جهانی دوم فرستاده شده و در آنجا با دختری یهودی به نام لیا آشنا می‌شود. دیدارشان تصادفی است، اما رابطه‌ای کم‌حرف، پرمعنا و اندک‌اندک صمیمی شکل می‌گیرد. لیا دختری روشنفکر، سرزنده و صریح است که هم‌زمان با آموزش زبان، جهان درونی راوی را نیز گسترش می‌دهد. رابطه‌ی میان آن‌ها تعریف‌ناپذیر می‌ماند، اما در پس هر دیدار، پیوندی احساسی و شاید هم ناتمام شکل می‌گیرد-پیوندی که با گذر زمان و تاریخ، در دل راوی ماندگار می‌شود. سال‌ها بعد، راوی در مقام سربازی آمریکایی به وین ویران‌شده‌ی پس از جنگ بازمی‌گردد. او در جست‌وجوی نشانی از گذشته، به سراغ خانه‌ی قدیمی لیا می‌رود، اما آنچه می‌یابد نه بازمانده‌ای از آن دوستی، که غیابی دردناک، سکوتی ویرانگر و یادآوری ترسناک آن چیزی‌ست که جنگ و نسل‌کشی از میان برده‌اند. در یکی از تلخ‌ترین پیچش‌های داستان، سرنوشت لیا نه از زبان خود او، بلکه از دهان سربازی آمریکایی شنیده می‌شود که اکنون در خانه‌ی او زندگی می‌کند-سربازی که به نمادی از بی‌اعتنایی و ناآگاهی دوران پس از جنگ تبدیل می‌شود.
سلینجر در این داستان، خشونت را توصیف نمی‌کند، شعار نمی‌دهد، و فاجعه را فریاد نمی‌زند؛ بلکه با سکوت، با اشاراتی کم‌صدا و با حذف آگاهانه، تصویری از فروپاشی تاریخی ترسیم می‌کند. «دختری که می‌شناختم» روایتی سیاسی نیست، اما اثری عمیقا اخلاقی است. از خلال مکالماتی ساده، خاطراتی ناپایدار و افشایی دیرهنگام، رنجی شخصی را نشان می‌دهد که پژواک تراژدی جمعی یک قوم را در خود دارد.
این داستان کوتاه، گرچه در سایه‌ی آثار مشهورتر سلینجر قرار گرفته، همان حساسیت دردناک، سکوت‌پردازی هنرمندانه و نگاه اخلاقی تیزبین را دارد. در این اثر، نه تنها با غیاب یک انسان، بلکه با محو شدن یک فرهنگ و یک رابطه‌ی انسانی مواجه می‌شویم-رابطه‌ای که، هرچند ناتمام، در حافظه‌ی راوی همچون زخمی بی‌کلام باقی می‌ماند.