ملاحظات و محاکمات (چهار لایحه در تحدید حدود ایران و عثمانی) کتابی به نویسندگی میرزامحبعلی‌بن‌محمدتقی ناظم‌الملک و تصحیح نصرالله صالحی است که در سال ۱۳۹۶ توسط نشر طهوری به زبان فارسی منشتر شد. این کتاب در زمینه تاریخ بوده و در زمستان ۱۳۹۷ در فهرست نامزدهای دریافت جایزه کتاب سال قرار گرفت.پیش از این تعدادی از رسائل و لوایح کوتاه میرزا محبعلی خان تصحیح و به صورت کتابی مستقل منتشر گردیده اما دو لایحه مبسوط به همراه یک ذیل که هر سه در سال ۱۲۹۲ هجری قمری به رشته تحریر درآمده و ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند به صورت کتاب حاضر انتشار یافته‌است. اثر حاضر حاوی 4 نوشته مستقل ولی مرتبط با یکدیگر است.
کتاب ملاحظات و محاکمات
طهوری