کتاب بهره کشی از مردم

کتاب «بهره‌کشی از مردم» نوشته‌ی نوام چامسکی، یکی از انتقادی‌ترین آثار او درباره‌ی نئولیبرالیسم و تأثیرات آن بر جوامع، اقتصاد و سیاست جهانی است. چامسکی در این کتاب، نئولیبرالیسم را نه صرفا یک سیاست اقتصادی، بلکه ابزاری برای سلطه و استثمار جهانی معرفی می‌کند که قدرت را از مردم گرفته و آن را در دستان شرکت‌های چندملیتی و نخبگان اقتصادی متمرکز کرده است.
این کتاب مجموعه‌ای از مقالات و سخنرانی‌های چامسکی است که در آن‌ها، نئولیبرالیسم به‌عنوان یک ایدئولوژی بی‌رحم و غیردموکراتیک نقد می‌شود. به باور چامسکی، این نظام اقتصادی، که از دهه‌ی ۱۹۷۰ به‌تدریج بر جهان مسلط شد، بر خصوصی‌سازی، مقررات‌زدایی، کاهش هزینه‌های عمومی (از جمله در آموزش و بهداشت) و تجارت آزاد تأکید دارد؛ اما در عمل، ثروت را در دست اقلیتی اندک متمرکز کرده و طبقات متوسط و پایین را قربانی می‌کند.
او نشان می‌دهد که چگونه بانک جهانی، صندوق بین‌المللی پول (IMF) و سازمان تجارت جهانی (WTO) به‌عنوان ابزارهایی در دست قدرت‌های بزرگ، کشورهای ضعیف‌تر را وادار به پذیرش سیاست‌هایی می‌کنند که آن‌ها را در چرخه‌ی وابستگی و فقر نگه می‌دارد. چامسکی همچنین نقش آمریکا را در گسترش این نظام اقتصادی ناعادلانه تحلیل می‌کند و معتقد است که واشنگتن، تحت لوای گسترش دموکراسی، در واقع در حال تقویت نظمی است که منافع نخبگان اقتصادی را تأمین می‌کند.
در بخش‌های مختلف کتاب، چامسکی به رابطه‌ی نئولیبرالیسم با تضعیف دموکراسی، افزایش نابرابری، استثمار نیروی کار، نابودی محیط‌زیست، سرکوب اتحادیه‌های کارگری و سلطه‌ی رسانه‌ها می‌پردازد. او نشان می‌دهد که چگونه این نظام، با کنترل رسانه‌ها و تولید اطلاعات، افکار عمومی را در جهت منافع سرمایه‌داری جهانی هدایت می‌کند و مردم را از مبارزه برای حقوق خود بازمی‌دارد.
به باور چامسکی، نئولیبرالیسم، شکل مدرن امپریالیسم است؛ نظامی که از طریق بدهی‌های خارجی، مداخله‌های نظامی، قراردادهای تجاری و سیاست‌های اقتصادی، کشورهای در حال توسعه را به زنجیره‌ای از وابستگی و بی‌ثباتی می‌کشاند. او استدلال می‌کند که "نظم نوین جهانی" که پس از جنگ سرد شکل گرفت، در حقیقت نظمی است که تحت سلطه‌ی ایالات متحده و شرکت‌های بزرگ قرار دارد و نئولیبرالیسم ابزار اصلی برای حفظ این سلطه است.
«بهره‌کشی از مردم» نه‌تنها یک نقد تند و کوبنده بر نظام اقتصادی جهان است، بلکه هشداری جدی درباره‌ی آینده‌ی دموکراسی و عدالت اجتماعی محسوب می‌شود. چامسکی در این کتاب، خوانندگان را دعوت می‌کند تا فراتر از تبلیغات رسمی، به واقعیت‌های اقتصادی و سیاسی جهان بیندیشند و در برابر سیستم‌هایی که منافع اکثریت را فدای سود اقلیت می‌کنند، مقاومت کنند.
این کتاب، اثری افشاگرانه و تأمل‌برانگیز است که برای دانشجویان علوم سیاسی و اقتصاد، فعالان اجتماعی و تمام کسانی که به درک بهتر سازوکارهای قدرت جهانی علاقه دارند، خواندنی و ضروری خواهد بود.