کتاب زندگی بهتر

رمان «زندگی بهتر» نوشته‌ی آنا گاوالدا، اثری است متشکل از دو داستان بلند که نخستین‌بار در سال ۲۰۱۵ منتشر شد. این کتاب با زبانی ساده و صمیمی، اما مملو از بینش‌های روان‌شناختی، به درون ذهن جوانانی می‌نگرد که در میانه‌ی روزمرگی، احساس گم‌گشتگی و نارضایتی می‌کنند و ناگهان با موقعیتی روبه‌رو می‌شوند که آرام ولی عمیق، مسیر زندگی‌شان را تغییر می‌دهد. اثر در ژانر ادبیات داستانی معاصر و رمان روان‌شناختی بزرگسالان جای دارد و بر لحظات بیداری در زندگی‌های معمولی تمرکز دارد همان لحظاتی که در آن‌ها انسان درمی‌یابد باید کاری کند تا «زندگی فقط کمی بهتر شود». در نخستین داستان، ماتیلد، دختر ۲۴ ساله‌ای است که تحصیل در رشته‌ی تاریخ هنر را رها کرده و اکنون با خواهران دوقلویش در آپارتمانی در پاریس زندگی می‌کند. او در یک کار بی‌هیجان مشغول است و روزهایش را در رخوت و بی‌انگیزگی می‌گذراند. همه‌چیز زمانی تغییر می‌کند که او کیفش را که حاوی مبلغی قابل‌توجه پول است در یک کافه جا می‌گذارد. یک هفته بعد، مردی غریبه آن را به او بازمی‌گرداند، بی‌آنکه چیزی از پول بردارد. این عمل ساده‌ی صداقت، نقطه‌ی عطفی در زندگی ماتیلد می‌شود؛ احساسی درونی بیدار می‌شود، و او ناگهان درمی‌یابد چقدر از معنا، شجاعت و عشق به زندگی فاصله گرفته است. مواجهه با این خیرخواهی کوچک، او را وامی‌دارد که مسیر حرفه‌ای و عاطفی‌اش را از نو ارزیابی کند. داستان دوم به یان، جوان ۲۶ ساله‌ای می‌پردازد که با وجود تحصیلات و هوش خود، در فروشگاهی معمولی مشغول به کار است. او نه از زندگی‌اش ناراضی است و نه شاد، بلکه در وضعیتی خاکستری میان بی‌قراری و پذیرش به سر می‌برد. یک لطف ساده برای همسایه‌ی سالخورده‌اش سبب می‌شود که او به شام دعوت شود، و این دیدار به تجربه‌ای دگرگون‌کننده بدل می‌گردد. یان در جمعی از افرادی قرار می‌گیرد که آزادانه‌تر، صادقانه‌تر و با نوعی گرمای انسانی زندگی می‌کنند. این تجربه در او جرقه‌ای روشن می‌کند: شاید وقت آن رسیده که از احتیاط فاصله بگیرد و مسیر متفاوتی را در زندگی برگزیند. گاوالدا در هر دو روایت، از رخدادهای کوچک برای برانگیختن تغییرات بزرگ استفاده می‌کند. شخصیت‌هایش درگیر بحران‌های پر سروصدا نیستند، بلکه در سکوت زندگی روزمره با احساس بی‌معنایی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. نقطه‌ی قوت رمان در همین رویکرد حداقلی اما پرشور نهفته است؛ نویسنده نشان می‌دهد که بیداری درونی همیشه با حادثه‌ای عظیم آغاز نمی‌شود، بلکه گاهی با بازگرداندن یک کیف یا دعوتی ساده به شام، معنای زندگی از نو شکل می‌گیرد. سبک نگارش گاوالدا، همان‌گونه که در آثار پیشینش چون «تسلی» یا «دوست داشتم کسی جایی منتظرم باشد» دیده می‌شود، سرشار از گرما، همدلی و نگاهی مهربان به ضعف‌های انسانی است. نثر او گفت‌وگویی و شفاف است و از ملودرام یا شعار پرهیز می‌کند. با این حال، برخی منتقدان مسیر تحول در داستان‌ها را تا حدی قابل پیش‌بینی دانسته‌اند، و شخصیت یان را کمتر از ماتیلد از نظر روانی بسط‌یافته یافته‌اند. با وجود این، کتاب در مجموع به‌دلیل صمیمیت انسانی و صداقت عاطفی‌اش ستوده شده است.
در نهایت، «زندگی بهتر» درباره‌ی جوانی، انتخاب و شهامت است درباره‌ی لحظه‌ای که آدم درمی‌یابد برای تغییر نیازی به دگرگونی بنیادین نیست، کافی است جرئت کند یک گام کوچک بردارد. گاوالدا با چیره‌دستی این حقیقت ساده اما عمیق را به یاد ما می‌آورد که زندگی شاید هیچ‌گاه کامل نشود، اما می‌تواند، اگر گوش دهیم و حرکت کنیم، «فقط بهتر» شود.