کتاب عمو قاسم

کتاب «عمو قاسم» نوشته محمدعلی جابری، زندگی‌نامه روایی حاج قاسم برای کودکان و نوجوانان است. این اثر، در قالب بیست داستان کوتاه، به دنبال ساختن یک الگوی شخصیتی از قاسم سلیمانی است و تلاش می‌کند تا جنبه‌های مختلف منش و رفتار او را به مسایل قابل درک و قابل اجرا برای مخاطب کم‌سن‌وسال خود تبدیل کند. تصویرگری‌های میکائیل براتی نیز در این مسیر، به جان بخشیدن به پیام‌ها یاری می‌رساند.
کتاب تلاش می‌کند به نوجوانان این پرسش را پاسخ دهد که: «سردار سلیمانی شدن یعنی چه؟». نویسنده از همان ابتدا مشخص می‌کند که هدف، تشویق همگان به نظامی شدن نیست. در عوض، کتاب می‌کوشد تا شخصیت «عمو قاسم» را از جایگاه یک چهره نظامی صرف خارج کرده و او را به عنوان نمادی از مجموعه‌ای از فضایل اخلاقی معرفی کند. هر داستان به یک وجه خاص از شخصیت او می‌پردازد؛ از نحوه برخوردش با کودکان و احترام به والدین گرفته تا شجاعت در میدان نبرد و تواضع در زندگی شخصی.
پس از هر داستان، بخشی برای تمرین و تفکر در نظر گرفته شده است. این بخش‌ها کارکردی مشخص دارند: خواننده جوان را از یک دریافت‌کننده منفعل داستان به یک مشارکت‌کننده فعال در فرایند الگوسازی تبدیل می‌کنند. پرسش‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که کودک را وادارند تا به رفتار خود بیندیشد و راهی برای به کار بستن پیام داستان در زندگی روزمره خویش بیابد. مثلا، اگر داستانی درباره کمک به دیگران است، تمرین از کودک می‌خواهد تا نمونه‌ای از کمک کردن در محیط مدرسه یا خانه را پیدا کند و درباره آن فکر کند. این ساختار، هدف کتاب یعنی «نهادینه کردن پیام» را به شکلی عملی دنبال می‌کند.
در نهایت، «عمو قاسم» یک پروژه تربیتی و الگوسازی است که می‌خواهد یک قهرمان ملی را به یک راهنمای اخلاقی برای زندگی روزمره نسل جدید تبدیل کند. این کتاب به کودک می‌گوید برای شبیه شدن به قهرمان، نیازی نیست همان لباس را بپوشد یا همان شغل را داشته باشد؛ بلکه کافی است تلاش کند تا بهترین وضعیت از خود در هر جایگاهی که هست چه دانش‌آموز، چه فرزند باشد.