در این کتاب، ابتدا یک معرفی کوتاه از زبان‌های ایرانی و مفاهیم اولیه ادبیات شفاهی و مکتوب در این منطقه ارائه می‌شود. سپس، ادبیات شفاهی و مکتوب در ایران باستان با توجه به معمول‌ترین رویه‌های زبان‌شناسی تاریخی، در دو دوره زمانی "باستانی" و "میانه" مورد بررسی و تحلیل قرار می‌گیرد.
مرزبندی این دو دوره زمانی بر اساس معیارهای زبان‌شناسی تاریخی مشخص شده است. در اینجا باید ذکر شود که از برپایی نخستین حکومت مستقل ایرانی، به عبارتی پادشاهی ماد، تا آغاز اسلام، در این ناحیه گستره‌ای گسترده و متنوع از آثار ادبی به زبان‌های ایرانی به وجود آمده که نتیجه تاثیر عوامل مختلفی نظیر ذوق، اندیشه، دانش، عواطف، و عقاید دینی ایرانیان بوده است.
این آثار به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند. از یک سو، آثاری که ارتباطی با امور دولتی داشته‌اند، از جمله سنگ‌نوشته‌های شاهان و نوشته‌های روی سکه‌ها؛ از سوی دیگر، آثاری که خارج از حوزه دینی بوده و مبتنی بر داستان‌های ملی، افسانه‌ها و عادات و رسوم اجتماعی هستند. این دسته از آثار بخش اساسی ادبیات شفاهی پیش از اسلام را تشکیل می‌دهند.
به طور معمول، بیشتر آثاری که از این دوران به صورت مکتوب باقی مانده‌اند، با دستگاه‌های دینی مانند زرتشتی، بودایی، مندائی و مسیحی مرتبط هستند و برای تشکیل بدنه اصلی ادبیات دینی ایران پیش از اسلام اساسی هستند. این کتاب از دیگر بررسی‌های جامع و مفهومی ادبیات ایران باستان با رویکردی که به علاقه‌مندان به مطالعه تاریخ و فرهنگ ایران باستان توصیه می‌شود، ارائه می‌شود.
کتاب زبان و ادبیات ایران باستان
دفتر پژوهش های فرهنگی
زهره زرشناس
