کتاب "داستانهای محبوب من ۴" به کوشش علیاشرف درویشیان و رضا خندان (مهابادی)، چهارمین جلد از یک مجموعهی هفتجلدی است که با هدف معرفی و تحلیل داستانهای کوتاه برجستهی ادبیات معاصر ایران گردآوری شدهاند. این مجموعه با نگاهی تیزبین، به بررسی جریانها و دگرگونیهای ادبی در دهههای گوناگون تاریخ معاصر ایران میپردازد و جلد چهارم آن بهطور خاص به دههی ۱۳۶۰ اختصاص دارد؛ دههای پرفشار و دگرگون، که آثار ادبی آن گاه در سایهی سانسور، مهاجرت، جنگ و سیاست، چهرهای تازه به خود گرفتند. این کتاب مجموعهای است از داستانهای نویسندگانی که هر یک با سبک و لحن خاص خود، بازتابدهندهی اضطرابها، بیمها، امیدها و رخدادهای پرشتاب آن دوراناند. در این میان نامهایی چون منصور کوشان، محمد کلباسی، منیرو روانیپور، محمدرضا صفدری، شهرنوش پارسیپور، ناصر زراعتی و دیگر نویسندگان تأثیرگذار به چشم میخورد که آثارشان طیف متنوعی از گرایشهای فرمی و محتوایی را پوشش میدهد؛ از داستانهایی با تمهای واقعگرایانهی اجتماعی تا روایتهای نمادین، سورئالیستی و گاه انتزاعی. ویژگی برجستهی این کتاب، ترکیب دو عنصر متن و تحلیل است. هر داستان با نقدی تحلیلی از رضا خندان (مهابادی) همراه شده که به بررسی ساختار، زبان، روایت و پیام داستان پرداخته است. این نقدها نه تنها ابزار راهگشایی برای درک عمیقتر اثر هستند، بلکه خواننده را با فضای ادبی و اجتماعی آن دهه نیز آشنا میسازند. همین نگاه تحلیلی است که این مجموعه را فراتر از یک گردآوری صرف قرار میدهد و آن را به منبعی آموزشی و پژوهشی تبدیل میکند. در پیشگفتاری که علیاشرف درویشیان نگاشته، نگاهی جامعهشناسانه و تاریخی به ادبیات دههی ۶۰ ارائه شده است. او به شکلی روشن و بیپیرایه، تأثیرات عمیق فضای انقلابی و جنگی آن سالها بر قلم نویسندگان را شرح میدهد و تصویری از ادبیاتی میسازد که در تنگنای تاریخ، راه خود را با جانفشانی و پایداری گشوده است. "داستانهای محبوب من ۴" نهتنها بهسبب منتخبی از داستانهای شاخص، بلکه بهواسطهی پرداخت دقیق و پژوهشمحورش در تحلیل این آثار، منبعی ارزشمند برای دانشجویان، منتقدان ادبی و علاقهمندان به داستاننویسی ایرانی بهشمار میآید. این اثر، پلی است میان تجربهی ادبی نویسندگان نسل پیشین و نگاه جستوجوگر خوانندگان امروز؛ پلی از جنس روایت، نقد، و تأمل.
درباره علی اشرف درویشیان
علیاشرف درویشیان (زاده ۳ شهریور ۱۳۲۰ - درگذشته ۴ آبان ۱۳۹۶) داستاننویس و پژوهشگر ایرانی و عضو کانون نویسندگان ایران بود. درویشیان برخی از نوشتههایش را پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران با نام مستعار «لطیف تلخستانی»منتشر میکرد.