از دور که می نگریم اندیشه جان استوارت میل از سه گانه ی افلاطونی حقیقت و خیر و زیبایی، تنها به دوتای اول بسنده کرده است. اما در نگاه دقیق تر، در آثار وی به جستارهایی بر می خوریم که مشخصا در قلمرو نقد ادبی قرار میگیرند، گل سر سبد این جستارها مقاله ی دون بخشی مختصر اما هوشمندانه ای ست که بخش نخست آن به نام «شعر چیست؟» مشهور است و از بخش دوم آن گاه با عنوان «دو گونه شعر» و حتی گاه «شاعر کیست؟» یاد میکنن. میتوان گفت این مقاله از جمله ثمرات دو رویداد سرنوشت ساز در زندگی وی است: یکی بحران روانی وی در آستانه بیست سالگی و دیگری مواجهه با اشعار ویلیام وردزورث که از بزرگان جنبش ادبی رمانتیک در انگلستان قرن نوزدهم بود. در بخش نخست این مقاله است که میل میکوشد فصل تام شعر تغزلی را از دیگر انواع ادبی کلاسیک بیان کند. و در همین جاست که به نعبیر نورتروپ فرای با لمحه شگرفی از بینش انتقادی جان استوارت میل رو به رو میشویم: سخن 0خطیب را می شنویم، اما برای شنیدن شعر فالگوش می ایستیم.
کتاب ملاحظاتی در باب شعر و انواع آن
شب خیز
جان استوارت میل
