ماهیت معرفت عرفانی، معطوف به این مسأله است که «معرفت عرفانی چه نوعی از شناخت بوده، چه مقوّمات و مولفه‌های اصلی دارد؟». جایگاه این بحث در دانش فلسفه عرفان بوده و با مباحث فراعرفان و وجودشناسی ارتباط وثیقی دارد. زمینه اصلی خیزش چنین مباحثی در جامعه علمی ما نظریات غربی است. بنابراین این کتاب، در آغاز به دیدگاه‌های غربیان می‌پردازد و در سرانجام، نظریات استحصال شده از آثار متفکران اسلامی ارائه می‌شود. ساختار این کتاب، براساس نظریات موجود تنظیم شده است. فیلسوفان دین و عرفان در غرب در این زمینه، چند نظریه مهم ارائه نموده‌اند. کما اینکه عارفان اسلامی به ویژه ابن‌عربی و اتباع وی، و فیلسوفان اسلامی، فارابی، ابن‌سینا، شیخ اشراق و صدرالمتألهین، به این موضوع پرداخته‌اند؛ مجموع این نظریات، در هفت گروه جای می‌گیرند که در ذیلشان پانزده نظر، به تفصیل ارائه، ارزیابی، مقایسه و داوری نهایی شده‌اند و درنهایت، راه برای عرضه نظریاتی جدید، گشوده شده است.
کتاب ماهیت معرفت عرفانی
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
مسعود اسماعیلی .
