کتاب به زبان مادری گریه می کنیم

«به زبان مادری گریه می‌کنیم» سومین کتاب از مجموعه‌ی «زندگی میان زبان ها» است و مثل دو کتاب دیگر این مجموعه‌ (ارواح ملیت ندارند و لهجه‌ها اهلی نمی‌شوند‌) روایت نویسنده‌ای است که در کشوری غیر از سرزمین مادری‌اش زندگی می‌کند و به زبانی غیر از زبان مادری‌اش می‌‌نویسد .
به همین دلیل، آگاهانه به تجربه‌ی زندگی در زبانی دیگر اندیشیده و در نوشته‌هایش بازی‌ها و معماهای زیستن در زبانی آشنا یا غریبه را به تصویر می‌کشد. با این همه، این کتاب هم به لحاظ فرم و هم به لحاظ محتوا تفاوت‌های مهمی با دو عضو پیشین مجموعه دارد.
این کتاب مجموعه‌ای است از هشتاد و دو ناداستان/جستار بسیار کوتاه (فلش‌نان‌فیکشن یا جستار برق‌آسا) از فابیو مورابیتو، شاعر، نویسنده و مترجم مکزیکی ایتالیایی‌تبار‌. مورابیتو در این جستارهای بسیار کوتاه و خوش‌خوان، سراغ مضامینی مثل زبان مادری، تجربه‌ی نوشتن و ترجمه، کلنجار رفتن با زبان، دردسرها و شیرینی‌های نوشتن به زبانی جز زبان مادری، و زندگی در دنیای ادبیات و کلمه‌ها می‌‌رود و با زبانی ساده، سرراست و گاهی شوخ‌وشنگ از مفاهیمی عمیق و جدی می‌گوید.
شاید مهم‌ترین وجه تمایز کتاب به زبان مادری گریه می‌کنیم تعلقش به ژانر جستارهای بسیار کوتاه (flash essay) یا ناداستان
برق‌آسا (flash non-fiction) باشد. در این ژانر، معنا و لحظه در ناب‌ترین هسته‌ی وجودی‌‌شان فشرده می‌شوند: لحظه‌ای منجمد در یک «آن»، صحنه‌ای سرنوشت‌ساز از رویدادی خاص در یک قاب، مکاشفه و شهود مفهوم، بازنمایی حس یا ادراکی گذرا در قالب ماندگار کلمه است.
از همان اولین جستار کتاب، مورابیتو مضامینی چون نوشتن، نوسان مدام بین دو زبان، تردید و دودلی همیشگی نویسنده‌ها، احساس خیانت به زبان مادری، و عشق به کتاب و ادبیات را پررنگ می‌کند و در ادامه هم بارها به این مضامین برمی‌گردد. او در جستارهای به زبان مادری گریه می‌کنیم، خاطرات کودکی و جوانی خودش، تجربه‌ی نوشتن و ترجمه، مواجهه‌اش با شاهکارهای ادبی جهان، و لحظه‌های ساده‌ی روزمره را از منظری متفاوت می‌بیند و تصویری نو از بده‌بستان ذهن و زبان ترسیم می‌کند.
خاطره‌گویی‌های شیرین مورابیتو، مهارتش در تصویرسازی، و ارجاعات ادبی ظریف و تیزهوشانه‌اش خواندن این کتاب را، مخصوصا برای علاقه‌مندان به ادبیات روز آمریکای لاتین و کسانی که دوست دارند درباره‌ی دنیای نوشتن بخوانند، به تجربه‌ای دلنشین و در عین حال غنی تبدیل می‌کند. کتاب به زبان مادری گریه می کنیم: زندگی میان زبان ها، نوشته فابیو مورابیتو است و با ترجمه الهام شوشتری زاده توسط انتشارات اطراف منتشر شده است.