کتاب «مغز و شگفتیهایش» نوشتهی مونیکا روسیگر برای گروه سنی نوجوان طراحی شده و بخشهایی از علوم اعصاب را به زبانی ساده توضیح میدهد. متن کتاب حول پرسشهایی شکل گرفته که بچهها معمولا دربارهی مغز میپرسند؛ پرسشهایی مثل اینکه چرا ما فکر میکنیم، مغز چطور یاد میگیرد یا چه ارتباطی با حواس دارد. ساختار کلی کتاب پرسشوپاسخی است و هر فصل با یک سوال شروع میشود و پاسخ آن با توضیحات و تصاویر رنگی ارائه میگردد. نویسنده ابتدا اجزای اصلی مغز مثل نیمکرهها، نورونها و سیناپسها را معرفی میکند و توضیح میدهد که این بخشها چطور با هم کار میکنند تا اطلاعات دریافت و پردازش شود. در همین بخش از مثالهایی استفاده میشود تا نشان داده شود مغز چه نقشی در کنترل حرکات بدن و هماهنگی فعالیتهای روزمره دارد. مقایسهی مغز با یک کامپیوتر هم به کار رفته، اما با تأکید بر اینکه مغز بسیار پیچیدهتر عمل میکند. در ادامه موضوعاتی مثل حافظه، یادگیری و خواب بررسی میشوند. نویسنده به این میپردازد که خواب چه نقشی در تثبیت خاطرات دارد و تمرین چگونه مسیرهای عصبی را تقویت میکند. همچنین توضیح داده میشود که مغز کودکان در دورههای خاصی برای یادگیری زبان یا مهارتهای جدید آمادهتر است. بخشهایی هم دربارهی احساسات، تصمیمگیری و تأثیر استرس بر عملکرد مغز آمده است. فصلهای پایانی به مسائل متنوعتری اختصاص دارد؛ از جمله اینکه مغز چطور چند کار را همزمان انجام میدهد، چگونه رویا شکل میگیرد، یا اینکه در صورت آسیب چه تواناییهایی برای ترمیم دارد. کتاب با تصاویر، نمودارها و مثالهای ساده همراه است تا مفاهیم بهتر جا بیفتد.