کتاب تفکر در تاریکی

از زمان اختراع سینماتوگراف توسط برادران لومیر و پیدایش سینما با پخش فیلم‌های مستند کوتاه چند‌ثانیه‌ای در کافه‌های مختلف فرانسه در سال 1898، تا به حال که سینما هم از لحاظ ظرفیت‌های هنری و هم امکانات تکنولوژیک به دستاوردهای غیر‌قابل انکاری رسیده است، همواره در رابطه با ابعاد و وجوه مختلف این پدیده سوالاتی مطرح می‌شود که پاسخ‌های متعددی را در پی خود دارد. سوالاتی مانند ماهیت و چیستی سینما، پذیرش یا عدم‌پذیرش سینما به‌عنوان هنر و ارتباط آن سایر هنر‌ها، تبدیل متن فیلمنامه به فیلم و روایت بصری، تلاش سینما برای نزدیک‌شدن به واقعیت زندگی افراد یا تمرد از حرکت به سمت آن، چگونگی تأثیرگذاری فیلم بر تماشاگران، نحوه‌ی ارتباط فیلمساز و مخاطب با یکدیگر،اهمیت نوع پرده و شرایط سالن در دریافت و درک مخاطب، استفاده یا عدم‌استفاده از رنگ و صدا و چگونگی اثر‌گذاری آن‌ها، دلیل استفاده از تکنیک‌های مختلفی مانند تدوین، برداشت بلند، نمای از بالا و مانند اینها، همه بخشی از مسائل و پرسش‌هایی هستند که سینما در طول تاریخ 120 ساله‌ی خود با آن ها رو‌به‌رو بوده است.
در گذر زمان و در واکنش به این سوالات، از همان ابتدا افراد مختلفی از رشته‌های گوناگون علمی به پاسخ‌دهی به آن‌ها مشغول شده‌اند و برخی از آن‌ها که جواب‌های منسجم‌تر و دقیق‌تری به این سوالات داشتند، دست به ابداع نظریات سینمایی مختص به خود زدند و هر چه زمان می‌گذشت و سینما پیشرفت بیشتری می‌کرد، این نظریات نیز نسبت‌به قبل متنوع‌تر و پیچیده‌تر می‌شدند. افرادی مانند هوگو مانستربرگ، رودلف آرنهایم، بلا بالاژ، سرگئی آیزنشتاین، وسیوالاد پدوفکین، ژیگا ورتوف، زیگفرید کاراکائر، آندره بازن، ژان میتری، ژیل دلوز، کریستین متز، لورا مالوی، اسلاوی ژیژک، کریستین تامسون، دیوید بوردول و بسیاری از متفکران نامدار دیگر، تلاش کرده‌اند تا از نقطه‌نظر خود و مکتب‌شان به سوالاتی که از همان بدو پیدایش سینما با آن همراه بوده‌اند، جواب دهند تا بهتر بتوانند این پدیده‌ی شگفت‌انگیز را درک کرده و برای دیگران شرح دهند.
تا به امروز کتاب‌های فراوانی در شرح و توضیح نظریه‌های فیلم چاپ و منتشر شده‌اند و خواندن بسیاری از آن‌ها برای مخاطبین سینما مفید است. کتاب«‌تفکر در تاریکی» با زیرعنوان «نظریه‌ی فیلم و نظریه‌پردازانش»، یکی از همین کتاب‌هاست که نسبتا جدید است و راه متفاوتی را نسبت‌به آثار منتشر‌شده‌ی دیگر در این حوزه، پیش می‌گیرد. در مقدمه‌ی کتاب آمده است: «در این کتاب، بیست‌و‌یک متفکر امروز مطالعات سینمایی، در مورد بیست‌و‌یک متفکر والا‌مقام در نظریه‌ی فیلم، فصلی را نگاشته‌اند که در آن ابتدا رئوس اصلی و بنیادین نظریات متفکر مورد نظر را شرح داده‌اند و سپس آن را روی دو فیلم، یکی کلاسیک و دیگری متعلق به حدودا بیست‌سال قبل از انتشار کتاب، پیاده کرده‌اند. این ویژگی متمایز‌کننده «تفکر در تاریکی»، نه تنها به آن جنبه‌ی تمرینی و عملی می‌بخشد، بلکه نظریات فیلم را از بند انتزاع مطلق رها می‌کند و وجه انضمامی و کاربردی آن‌ها را نشان می‌دهد. این کتاب اثری جذاب است که خواندش می‌تواند برای تمامی علاقه‌مندان به سینما و نظریه‌ی فیلم، لذت‌بخش باشد.