کتاب نابغه یا دیوانه؟

آله‌خاندرو خودوروفسکی، متولد سال 1929 در شهر ایکوئیک واقع در کشور شیلی، آرتیست و روان‌درمانگر شیلیایی-فرانسوی است. او را امروزه به دلیل آثار نوآورانه و خلاقانه‌اش در تئاتر و سینما می‌شناسند. وی هنرمندی با قدرت تخیلی رها و آزاد بوده اندیشه‌هایی جادوئی دارد و دنیای افسانه‌ای منحصر‌به‌خود را خلق کرده است. وی همچنین در زندگی روزمره خود نیز عجیب، غیرقابل‌پیش‌بینی و چندوجهی دارد که باعث افزایش جذابیت او در میان طرفدارانش شده است. خودوروفسکی را اگرچه اغلب به‌عنوان فیلمساز و فعال حوزه سینما می‌شناسند، اما او در زمینه‌های مختلف و متنوعی بسیار فعال و پرکار است و در هرکدام موفق شده تا تبدیل به چهره‌ای درخشان شود. او افزون بر کارگردان سینما، کارگردان تئاتر، تهیه‌کننده، فیلمنامه‌نویس، بازیگر، تدوینگر، موسیقی‌دان و آهنگ‌ساز، شاعر، رمان‌نویس، نمایشنامه‌نویس، طراح و نقاش، روان‌شناس و روان‌درمانگر، مجسمه‌ساز و مرشد و بسیاری دیگر است. او، باوجود آنکه در شیلی زاده شده، اما بیشتر فعالیت‌های هنری و ادبی و عرفانی‌اش را در مکزیک و فرانسه انجام داده است. در جوانی با هنرمندان و اندیشمندان شاخصی همچون آندره برتون و ساموئل بکت و بسیاری از سوررئالیست‌ها دیدار نمود و همراه با اندیشمندان معاصرش یعنی فرناندو آرابال و رولاند توپور، یک جنبش هنری آوانگارد به راه انداخت. خودوروفسکی بیش از هر چیز به‌خاطر فیلم‌های سوررئالیستی آوانگاردش شناخته شده و علاقه‌مندان به سینمای مستقل و کالت همواره از هواداران سینمای او بوده‌اند. می‌توان ادعا کرد او مثل هیچ فیلمساز دیگری در تاریخ سینما نیست و بدون شک یکی از بی‌نظیرترین کارگردانان دنیای سینما است که متأسفانه هنردوستان ایرانی شناخت کافی از آثار متفکرانه و ارزشمند او نداشته و بدین سبب، فقدان شناخت درست از زندگی و فعالیت‌های هنری خودوروفسکی در میان اکثر آنان، به‌شدت احساس می‌شود. کتاب «نابغه یا دیوانه» ترجمه مجید مصطفوی، خودزندگینامه ایست که توسط خود خودودروفسکی نوشته شده و در آن به مسیری او در طی سالیان نموده، با نثر و قلمی ویژه به خودش می‌پردازد. مطالعه این اثر به دلیل ایجاد آشنایی با نگاه خودوروفسکی به دنیای اطراف و همچنین رویدادهایی که دنیا رخ می‌دهد، به درک و فهم بهتر از آثار او در قالب‌های متفاوت کمک شایانی خواهد کرد.