کتاب شیکاگو و سه نمایشنامه ی دیگر

مجموعه‌ی «شیکاگو و سه نمایشنامه‌ی دیگر» اثری از سام شپرد، نویسنده، نمایشنامه‌نویس و بازیگر برجسته‌ی آمریکایی است که چهار اثر نمایشی از دوره‌های مختلف فعالیت او را گرد هم آورده است:
شیکاگو (Chicago)، کودک مدفون (Buried Child)، لعنت بر طبقه‌ی نفرین‌شده (Curse of the Starving Class)، و غرب حقیقی (True West).
این آثار نمایانگر طیفی از دغدغه‌های محوری شپرد هستند: از فروپاشی نهاد خانواده تا افول رویای آمریکایی، از تقابل سنت و مدرنیته تا نبرد درونی برای یافتن هویت شخصی و جمعی. او با زبانی ویژه که میان رئالیسم تلخ، سوررئالیسم پریشان و طنز سیاه در نوسان است، جهانی خلق می‌کند که در آن شخصیت‌ها درون خود و ساختارهای اجتماعی‌شان گم شده‌اند.
نمایشنامه‌ی «شیکاگو» از جمله آثار آغازین شپرد است که به‌شکلی تکه‌تکه، ناپیوسته و پر از تصورات ذهنی، اضطراب نسل جوان در برابر بی‌هدفی و بی‌معنایی را به تصویر می‌کشد. نمایشنامه‌ای کوتاه، آوانگارد و تجربه‌گرا که در آن زبان از شکل ارتباطی خود خارج می‌شود و به ابزاری برای افشای ذهنیت‌های پنهان بدل می‌گردد. در مقابل، «کودک مدفون» نقطه‌ی اوج پختگی شپرد در تلفیق رئالیسم و سوررئالیسم است. داستان خانواده‌ای زوال‌یافته در روستای آمریکاست که رازی تاریک و دفن‌شده میان‌شان موج می‌زند. این اثر نه‌فقط تصویرگر فروپاشی خانواده است، بلکه نمایانگر فروپاشی ایمان به گذشته، دین، زراعت، و اخلاقیات سنتی آمریکایی‌ست. این نمایشنامه در سال ۱۹۷۹ جایزه‌ی پولیتزر را برای شپرد به ارمغان آورد.
«لعنت بر طبقه‌ی نفرین‌شده»نیز در فضایی مشابه، کشمکش طبقاتی و بحران اقتصادی را با درون‌مایه‌ای روان‌شناختی در هم می‌آمیزد. فضای نمایشنامه آکنده از خشونت پنهان، گرسنگی، یأس، و تلاش بی‌ثمر برای نجات است. این نمایشنامه به‌طور خاص به بازنمایی ساختار آسیب‌زای خانواده‌ای در آستانه‌ی فروپاشی می‌پردازد که هیچ‌کدام از اعضایش توان یا میل گسستن از الگوهای مخرب را ندارند. در نهایت، «غرب حقیقی» را می‌توان مهم‌ترین اثر شپرد در بازنمایی تقابل دوگانگی‌های درونی انسان آمریکایی دانست. درگیری میان دو برادر یکی نویسنده‌ی روشن‌فکر و دیگری یاغی بی‌قید تمثیلی از کشاکش میان تمدن و بربریت، نظم و آشوب، شرق و غرب است. شپرد با استفاده از این تمثیل، به‌گونه‌ای اسطوره‌ای اما امروزی، به نابودی تدریجی مرزهای هویتی و اخلاقی در جامعه‌ی معاصر می‌پردازد.
سام شپرد در این چهار نمایشنامه، با بهره‌گیری از زبان شکسته، صحنه‌های متلاطم، و شخصیت‌هایی آشفته و گمشده، نوعی تئاتر آمریکایی خلق می‌کند که در آن خشونت، طنز، مالیخولیا و سرگشتگی در کنار هم قرار می‌گیرند. جهان او جهانی‌ست که نه راهی به گذشته دارد، نه امیدی به آینده، اما در لحظه‌ی اکنون، تکه‌تکه و متلاطم، حقیقتی را به ما نشان می‌دهد که در هیچ روایت رسمی یافت نمی‌شود.
این مجموعه برای علاقه‌مندان به تئاتر معاصر، ادبیات نمایشی و تحلیل‌های اجتماعی و روان‌شناختی، منبعی ارزشمند و تأمل‌برانگیز است.