کتاب سال گمشده

رمان «سال گمشده» نوشته‌ی کاترین مارش اثری داستانی در ژانر تاریخی نوجوانان است که بر پایه‌ی یکی از مهم‌ترین و کمتر گفته‌شده‌ترین رویدادهای قرن بیستم نوشته شده: هولودومور، قحطی ساختگی سال‌های ۱۹۳۲ و ۱۹۳۳ در اوکراین که در نتیجه‌ی سیاست‌های حکومت استالین میلیون‌ها نفر را قربانی کرد. مارش با ترکیب روایت تاریخی و زندگی معاصر، نشان می‌دهد که چگونه یک فاجعه‌ی قدیمی می‌تواند نسل‌های بعد را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
ساختار کتاب بر دو خط زمانی استوار است. خط نخست به سال ۱۹۳۳ در اوکراین بازمی‌گردد؛ زمانی که محدودیت‌های شدید، مصادره‌ی غلات و سانسور خبری، زندگی مردم را به سمت گرسنگی و ناامیدی سوق می‌داد. در این بخش نوجوانی سیزده‌ساله با نام متیو همراه پدر روزنامه‌نگارش در کی‌یف زندگی می‌کند. پدر او برای یک روزنامه‌ی آمریکایی کار می‌کند، اما اجازه ندارد حقیقت قحطی را گزارش کند. متیو از طریق آشنایی با نادیا و زنی سالمند به نام هلن، وارد دنیایی پنهان از مقاومت روزمره مردم می‌شود. آن‌ها با جمع‌آوری یادداشت‌ها و تصاویر، سعی می‌کنند شاهدی از وقایع واقعی باقی بگذارند؛ شواهدی که در آن دوره، بسیاری از رسانه‌های جهانی نسبت به آن‌ها بی‌اعتنا بودند.
خط زمانی دوم مربوط به سال ۲۰۲۲ است. متیو جونیور، نوجوانی که در دوران قرنطینه‌ی کرونا به خانه‌ی مادربزرگش نقل مکان کرده، در زیرزمین خانه جعبه‌ای حاوی دفترچه‌ها، عکس‌ها و نامه‌های قدیمی پیدا می‌کند. هم‌زمان با مشاهده‌ی اخبار جنگ اوکراین، او متوجه شباهت‌های تاریخی میان گذشته و حال می‌شود. کشف تدریجی این اسناد، درکی تازه از تاریخ خانوادگی و ریشه‌های مهاجرت برای او ایجاد می‌کند. روایت این خط زمانی با تمرکز بر مسئله‌ی حافظه‌ی تاریخی نشان می‌دهد چگونه پنهان‌کاری، سانسور و حذف رویدادها می‌تواند مسیر آگاهی نسل‌های بعد را تغییر دهد.
کتاب نشان می‌دهد چگونه یک واقعه، در صورت حذف شدن از منابع رسمی، می‌تواند به سالی گمشده تبدیل شود که تنها در خاطرات و اسناد شخصی باقی می‌ماند.