کتاب صدای آزادی

کتاب «صدای آزادی»، نوشته‌ی محمدآصف سلطان‌زاده و زینب انتظار، اثری است که در قالب جستارهای سیاسی-اجتماعی، به روایت گوشه‌ای از زندگی واقعی زنان افغانستان، دردهایشان، امیدهایشان و ظلم‌هایی که در طول تاریخ، به ویژه در دوران معاصر و تحت حاکمیت طالبان، بر آنان روا داشته شده، می‌پردازد. این کتاب، بررسی در ریشه‌های قوانین ضد زن و حمایت ناخودآگاه جامعه‌ی مردسالار از این قوانین است؛ جامعه‌ای که استقلال مالی و اجتماعی زنان را تهدیدی برای اقتدار خود می‌داند و بستری مناسب برای آپارتاید جنسیتی فراهم کرده است.
نویسندگان در این اثر، تاریخ سرزمینی را به تصویر می‌کشند که از صدای زنان خالی است. آن‌ها این پرسش بنیادین را مطرح می‌کنند که وقتی چهره‌ی زن باید پوشیده بماند، چگونه می‌توان باور کرد که گرد آفرید یا رودابه‌ای وجود داشته است؟ این غیاب، نتیجه‌ی یک نظام و فرهنگ مردانه است که زن را به حاشیه رانده تا خود به جای او تصمیم بگیرد و حرف بزند. داستان‌های مجموعه عمدتا به مسائلی چون عشق، فقر، مهاجرت، خشونت و آرزوهای ساده‌ی انسانی می‌پردازند و با بیان جزئیات، حس همدلی را در خواننده ایجاد می‌کنند.
کتاب با برشمردن ممنوعیت‌های طالبانی علیه زنان، از جمله ممنوعیت تحصیل دختران بالای هشت سال، ممنوعیت اشتغال و حتی ممنوعیت حضور زنان بر پشت پنجره‌ها، تصویری واقع‌گرایانه از وضعیت حاکم بر افغانستان ارائه می‌دهد. اما «صدای آزادی» صرفا یک مرثیه نیست. این اثر، شاهکار زنانی را به تصویر می‌کشد که در ضد زن‌ترین دوران تاریخ افغانستان، سر بلند کرده‌اند. در بخش‌هایی مانند «اگر به خیابان نیایم جایم میان این زن‌های شجاع خالی است»، نویسندگان نشان می‌دهند چگونه در خیابان‌ها، صدای این زنان بلندتر از شلیک‌های ارعابگران طالبان طنین‌انداز شده است.سلطان‌زاده و انتظار با این باور که «زنان در دنیا سکان تغییرات سیاسی و فرهنگی را به دست گرفته‌اند»، نویدبخش آینده‌ای بهتر از مسیر حق‌طلبی زنان در زمانه‌ی ناتوانی مردان در مدیریت جهان نوین هستند. آن‌ها معتقدند فرهنگ مردسالار یک جامعه، خود بستری برای ظهور و استمرار استبداد است و اکنون، این زنان هستند که با مبارزاتشان، در برابر این اقتدارگرایی ایستاده‌اند. در نهایت، «صدای آزادی» اثری است که با تلفیق عناصر بومی و جهانی، صدای زنانی را بازتاب می‌دهد که اغلب در سایه‌ی هیاهوی جنگ‌ها نادیده گرفته می‌شوند؛ صدایی که این‌بار، زنانه است.