کتاب زنان فیثاغورثی

کتاب «زنان فیثاغورثی» اثر کاترینا پلو، به بررسی نقش و جایگاه زنان در مکتب فلسفی فیثاغورثیان میپردازد. این اثر که در سال ۲۰۲۳ منتشر شد، با نگاهی نو به تاریخ فلسفه، تصویری متفاوت از زنان فیلسوف و دانشمند در جامعه‌ی یونان باستان ارائه می‌دهد و نشان می‌دهد که چگونه این زنان نه تنها در حلقه‌ی پیروان فیثاغورث حضور داشتند، بلکه در شکل گیری و گسترش آموزه‌های این مکتب نقش کلیدی ایفا کردند. پلو با استناد به منابع تاریخی و فلسفی، ثابت میکند که زنان در مقام فیلسوف، معلم و رهبر در این مکتب فعالیت میکردند. این رویکرد در دنیای یونان باستان که معمولا زنان را از حوزهی عمومی و دانش دور نگه میداشت، بسیار پیشرو بود. فیثاغورثیان معتقد بودند روح انسانها فارغ از جنسیت، در چرخه‌ی تناسخ به دنبال کمال است. این باور به زنان اجازه میداد در کنار مردان به مطالعه‌ی فلسفه و علوم بپردازند. پلو نشان می‌دهد که برخی جوامع فیثاغورثی حتی رهبری زنان را می‌پذیرفتند و تصمیمات مهم توسط شورایی متشکل از زنان و مردان گرفته میشد. بیشتر آثار زنان فیثاغورثی از بین رفته یا به نام مردان ثبت شده است. پلو با تحلیل نامه‌ها، شعرها و نقل قول‌های باقیمانده در آثار فیلسوفانی مانند افلاطون و یامبلیخوس، تلاش می‌کند صدای این زنان را بازسازی کند. پلو در این کتاب از روش بینارشته‌ای استفاده میکند و تاریخ فلسفه را با مطالعات جنسیتی ترکیب می‌کند تا نقش زنان را پررنگتر نشان دهد. او همچنین تحلیل متون را با باستان‌شناسی همراه میسازد و به‌جای قضاوت‌های مدرن، با توجه به بافت تاریخی عصر باستان، دستاوردهای این زنان را ارزیابی می‌کند. این کتاب نه تنها روایتی فراموش‌شده از تاریخ را زنده می‌کند، بلکه به ما یادآوری می‌کند که فلسفه همیشه حرف‌های بیشتری برای گفتن دارد، اگر به‌جای تکیه بر روایت‌های غالب، به حاشیه‌ها هم گوش بسپاریم. این کتاب برای علاقه‌مندان به فلسفه‌ی باستان، مطالعات جنسیتی و تاریخ علم، منبعی ارزشمند و مفید خواهد بود.