مجموعهی پنج جلدی «مشاهیر خندان» نوشتهی حمید عبداللهیان برای مخاطبان کودک و نوجوان منتشر شده است. در این پنج جلد زندگی بزرگانی چون ابوعلی سینا، ابوریحان بیرونی، زکریای رازی، فردوسی و فارابی روایت میشود. در این مجموعه سعی شده ماجرای زندگی بزرگان علم و هنر و ادب که اغلب برای بچهها کسلکننده است، با زبان طنز روایت شود. بسیاری از کودکان و نوجوانان ممکن است، مشاهیر خود را نشناسند. البته آنها تقصیری ندارند یا بزرگترها چیزی به آنها نگفتهاند یا کتابهایی مناسب و باب طبع آنها نوشته نشده است. خواندن ماجرای زندگی بزرگان علم و ادب هنر، اغلب برای بچهها کسلکننده است اما روای نوجوان این مجموعه و زبان طنزی که در روایت داستانها از آن استفاده شده، خواندن این مجموعه را برای نوجوانان دلچسب کرده و به آنها کمک میکند تا شناخت بهتری از دانشمندان و اندیشمندان ایرانی پیدا کنند. این مجموعه در کنار متن طنز، تصاویر خندهداری هم دارد. زبان و تصاویر در کنار هم، خواندن این مجموعه را برای نوجوانان راحتتر میکند. مخاطبان نوجوان این مجموعه علاوه بر آشنایی با زندگی مشاهیر با بخشی از تاریخ ایران نیز آشنا میشوند. مثلا در داستان رازی به ماجراهای تاریخی از بدو تولد تا مرگ او اشاره شده است. همیشه در کتابها در مورد بزرگان و مشاهیر به گونهای سخن گفتهاند که گویی نباید زیاد به آنها نزدیک شد، چون ممکن است احترام آنها از بین برود. نویسنده در این مجموعه کوشیده است با زیرکی و استفاده از زبان طنز به این مشاهیر نزدیک شود و به نوجوانان نشان دهد که مشاهیر نیز آدمهایی بودهاند مثل بقیه. مثلا در مورد ابوریحان مینویسد؛ ابوریحان سربههوا توی کوچههای ری قدم میزند که یکدفعه دنگ سرش به سر فرد دیگری میخورد؛ شخص دیگری که به نظر میرسد او هم سرش به آسمان است. بعضی میگویند: «بیرون اسم جایی بوده.» بعضی دیگر میگویند: «نخیر هم! بیرون یعنی بیرون خوارزم! به هر که از بیرون خوارزم میآمده، میگفتهاند بیرونی.» فامیل همهی کسانی هم که داخل شهر بودهاند، «درونی» بوده! بعضی از ضددانشمندها گفتهاند چون «بیرونی» در کودکی دائم به بهانههای مختلف از کلاس بیرون میرفته، اسمش را «بیرونی» گذاشتهاند! ولی شما بشنوید و باور نکنید. یا مثلا در مورد فارابی مینویسد؛ فارابی هم مثل خود ما بچهدرسنخوانها بود. یک دانشمند حلزونی یواش شکلاتی که تا چهل سالگی برای خودش شاد بود. تا پنجاه سالگی یک صفحه هم ننوشته بود! مدتی کارتنخواب و مترسک مزرعه بود. بعد انگار منفجر شد و تا ۸۰ سالگی ۱۸۷ کتاب یا کمی کمتر، کمی بیشتر نوشت! شما جای من بودید مشکوک نمیشدید؟ فکرکنم کلکی در کارش باشد! «مشاهیر خندان» به زبان طنز به نوجوانان کمک میکند تا شناخت بهتری از دانشمندان و اندیشمندان ایرانی پیدا کنند و علاوه بر این، با بخشی از تاریخ ایران نیز آشنا شوند.
درباره حمید عبداللهیان (1350)
دکتر حمید عبداللهیان متولد سال 1350، استاد دانشگاه در رشته زبان و ادبیات فارسی، داستاننویس و پژوهشگر ادبیات داستانی معاصر است.