کتاب چریک های فدایی خلق (خلاصه‌دوره2 جلدی)

کتاب «چریک‌های فدایی خلق؛ از نخستین کنش‌ها تا نخستین کنگره (۱۳۴۳-۱۳۶۹)» نوشته محمود نادری، اثری تحقیقی و مستند است که توسط موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی منتشر شده است. این اثر که در واقع خلاصه‌ای از یک مجموعه دو جلدی مفصل‌تر به شمار می‌رود، با هدف ارائه منبعی جامع و در عین حال موجز برای نسل جوان و عموم علاقه‌مندان به تاریخ معاصر ایران تدوین شده است تا تصویری تحریف نشده از یکی از تأثیرگذارترین سازمان‌های سیاسی-نظامی تاریخ معاصر ایران به دست دهد.
محور اصلی این کتاب، روایت ظهور، اوج و افول «سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران» است؛ یک سازمان مارکسیستی که با هدف مبارزه مسلحانه علیه حکومت پهلوی در سال ۱۳۵۰ از ادغام دو گروه زیرزمینی اعلام موجودیت کرد. نویسنده با استفاده از اسناد متعدد، ریشه‌های شکل‌گیری این سازمان را در فعالیت‌های گروه‌هایی چون گروه بیژن جزنی و حمله به پاسگاه سیاهکل در بهمن ۱۳۴۹ جستجو می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه این رویداد، سرآغاز فاز جدیدی از مبارزات مسلحانه در ایران شد.
نادری در این کتاب توضیح می‌دهد که خط مشی اصلی سازمان بر مبارزه مسلحانه و عملیات‌هایی نظیر ترور برخی مقامات امنیتی و قضایی حکومت پهلوی استوار بود. با این حال، نویسنده به خوبی توضیح می‌دهد چگونه ضربات مهلک و پی‌درپی ساواک، به‌ویژه پس از اعدام چهره‌های مهم و برجسته‌ای چون مسعود احمدزاده و کشته شدن بیژن جزنی در زندان، لطمات جبران‌ناپذیری به بدنه‌ی سازمان وارد کرد و آن را به تدریج به سوی ضعف و انزوا سوق داد. نقطه عطف در این روند افول، سال ۱۳۵۵ و کشته شدن رهبر آن، حمید اشرف، به همراه تعداد زیادی از کادرهای اصلی بود که عملا به فروپاشی مرکزیت سازمان انجامید.
با اوج‌گیری انقلاب اسلامی، چریک‌ها برای مدتی کوتاه توانستند فعالیت‌های خود را از سر بگیرند، اما کتاب به خوبی نشان می‌دهد که پس از پیروزی انقلاب، سازمان با بحران‌های جدی درونی و ایدئولوژیک مواجه شد. این بحران‌ها در نهایت به انشعاب بزرگ و تقسیم سازمان به دو جناح «اقلیت» و «اکثریت» انجامید؛ شکافی که همراه با تلاش برای اتحاد با حزب توده، قدرت تأثیرگذاری سازمان را به کلی از بین برد و به تضعیف کامل آن منجر شد.
در مجموع، کتاب «چریک‌های فدایی خلق» اثری ارزنده و مستند است که با کاوش در ابعاد مختلف یکی از مهم‌ترین گروه‌های چریکی تاریخ معاصر ایران، چهره‌ای واقعی از ظهور، اوج‌گیری و افول آن به نمایش می‌گذارد. این کتاب برای پژوهشگران، دانشجویان و تمام علاقه‌مندان به درک عمیق‌تر تاریخ سیاسی و جنبش‌های چپ در ایران، منبعی قابل توجه و خواندنی به شمار می‌رود.