کتاب دیوانه روی بام و دو نمایش‌نامه دیگر

کتاب «دیوانه روی بام و دو نمایشنامه‌ی دیگر» مجموعه‌ای از سه نمایشنامه‌ی تک‌پرده‌ای «کان کیکوچی» نویسنده‌ی ژاپنی است که روایت‌های مختلفی با مضمون تقابل فرهنگی و سنت را در خود جای داده است.
کشور ژاپن یکی از معدود کشورهای آسیایی است که در هنرهای نمایشی و تئاتر سابقه‌ی بسیار قدیمی دارد و گونه‌های مختلف تئاتر سنتی این کشور، مانند تئاتر کابوکی، امروز نیز در بین هنردوستان جایگاه ویژه‌ای دارد. کان کیکوچی در چنین کشوری به دنیا آمد و با فضای هنر و تئاتر در این کشور آشنا شد و خیلی زود توانست هنر تئاتر ژاپن را به شکل جدیدی مطرح کند. کیکوچی با مشاهده و درونی کردن تئاتر سنتی ژاپن، پس از ورود به دانشگاه و مطالعه‌ی ادبیات انگلیسی و هم‌زمان وقوع جنگ جهانی دوم، شکل جدیدی از تئاتر را تحت تاثیر نمایشنامه‌نویسانی چون جرج برنارد شاو بنا کرد که توانست به عنوان پل ارتباطی ادبیات نمایشی کلاسیک و ادبیات نمایشی مدرن ژاپن عمل کند. از این منظر کان کیکوچی نویسنده‌ی بسیاری مهمی است که مطالعه‌ی آثارش سیر تحول هنرهای نمایشی ژاپن تا حدی نشان می‌دهد.
سه نمایشنامه‌ای که در کتاب «دیوانه روی بام و دو نمایشنامه‌ی دیگر» گردآوری شده‌اند هر سه از نظر مضمون و درون‌مایه، تقابل سنت و مدرنیته را به تصویر کشیده‌اند که معرفی مناسبی از جهان روایی و زبان هنری نویسنده هستند. عناوین نمایشنامه‌های این کتاب به ترتیب زیر هستند:
- دیوانه روی بام
- دلاور دریا
- پدر باز می‌گردد
نمایشنامه‌ی دیوانه روی بام که خود از نمایشنامه‌ی «چشمه قدیسان» اقتباس شده است، مسئله‌ی جنون و بیماری‌های روانی مورد نظر قرار داده و این سوال را مطرح می‌کند که آیا درمان مجنونان به نفعشان است یه به ضررشان؟ این نمایشنامه نقد تندی نسبت به باورهای سنتی مطرح می‌کند.
دیگر نمایشنامه‌ی مهم این کتاب که با عنوان «بازگشت پدر» منتشر شده است، با اقتباس از نمایشنامه‌ی «بازگشت ولخرج» به طور واضح به تقابل باورهای سنتی ژاپنی مانند احترام زیاد به والدین و باورهای مدرن مردم ژاپن می‌پردازد و نتیجه‌ی این تقابل فرهنگی را به صورت درامی تک‌پرده‌ای بیان کرده است. همان‌طور که پیش‌ازاین عنوان شد کان کیکوچی یکی از تأثیرگذارترین نویسندگان تئاتر ژاپن است و مطالعه‌ی کتاب ‌ «دیوانه روی بام و دو نمایشنامه‌ی دیگر» پنجره خوبی به آثار این نویسنده گشوده است.