کتاب تابستانی با هومر

«تابستانی با هومر» حاصل هم‌نشینی سیلون تسون با ایلیاد و ادیسه است؛ کتابی که نخست از دل یک مجموعه‌ی رادیویی نه‌بخشی در تابستان ۲۰۱۷ زاده شد و سپس در ۲۶ آوریل ۲۰۱۸، در قالبی موجز و خوش‌خوان نزد «فرانس اینتر» و Éditions des Équateurs منتشر شد. تسون این یادداشت‌ها را در انزوای یک کبوترخانه بر جزیره‌ی تینوس نوشت؛ جایی که باد، نور و نم دریا همچون عناصر زنده‌ی متن عمل می‌کنند و افق اژه‌ای را که هومر از آن برخاسته بود، دوباره بر صفحه حاضر می‌سازند. کتاب در شصت‌وپنج قطعه‌ی کوتاه سامان می‌یابد، اما ضربانش واحد است: خوانشی امروزین از سرنوشت و غرور، اخلاق قهرمانی، تبعید و بازگشت؛ و تصویری از مدیترانه که دیگر پس‌زمینه‌ی تزئینی نیست، بلکه نیرویی شکل‌دهنده‌ی روایت جنگ و سفر است. قهرمانان هومر نزد تسون اسطوره‌های دوردست نیستند؛ کهن‌الگوهایی‌اند که همچنان رفتار جمعی و روان فردی ما را آینه می‌کنند-از تکبّر و اطاعت تا وفاداری، خشونت و جست‌وجوی معنا. همین پیوند بی‌فاصله با اکنون، اثر را به پلی میان مطالعات کلاسیک و تجربه‌ی زیسته بدل کرده است: متنی که هم خاطره‌نگاری حسی است و هم تفسیر ادبی، و نثری شاعرانه و ریتمیک دارد که تصاویر حسی و فضاسازی‌های ملموس را به خواننده نزدیک می‌کند، بی‌آنکه به فضل‌فروشی یا ساده‌سازی بلغزد. استقبال خوانندگان این دلالت معاصر را تأیید کرد؛ کتاب به صدر فهرست‌های غیرداستانی فرانسه رفت و تا ۲۰۲۱ از مرز دویست‌هزار نسخه گذشت، و برای نویسنده جایزه‌ی بزرگ ژاک آدیبرتی را به همراه آورد. دو سال بعد، در ۲۰۲۰، نسخه‌ای گسترش‌یافته با آبرنگ‌های لارنس بوست و عکس‌های تاریخی سفر ۱۹۱۲ ویکتور برار به ثبت فردریک بواسوناس منتشر شد؛ و تسون، در حاشیه‌نویسی‌های تازه، مسیر اسطوره‌ای اولیس را این بار بر عرشه‌ی یک قایق بادبانی بازمی‌خواند.
«تابستانی با هومر» بدین‌سان هومر را از ویترین دانشگاهی بیرون می‌آورد و به زبانی روشن و بسا حسی، نشان می‌دهد که چرا آواز دیرسال حماسه هنوز هم ساز راه ماست: برای دیدن سرنوشت، شناخت خود و بازگشت-هر بار که دریایی تازه پیش روست. همزمان، کتاب تأکیدی است بر پایداری اسطوره در جهان مدرن؛ بر آنکه قصه‌های کهن، با خوانشی تازه و نزدیک به تجربه‌ی زیسته، همچنان می‌توانند چراغ راه و آینه‌ی انسان امروز باشند.