کتاب سودای هالیوود

نمایشنامه «سودای هالیوود» اثر نیل سایمون، از نمونه‌های درخشان کمدی‌درام آمریکایی است که در آن شوخ‌طبعی با تأملی عمیق بر روابط انسانی، پدران غایب و امکان بخشش در هم می‌آمیزد. این نمایش نخستین‌بار در سال ۱۹۷۹ در لس‌آنجلس اجرا شد و سپس در ۱۹۸۰ به کارگردانی دانیل سالیوان در برادوی روی صحنه رفت. سایمون که به عنوان پرکارترین نمایشنامه‌نویس کمدی در قرن بیستم شناخته می‌شود، در این اثر نیز به سنت همیشگی خود وفادار می‌ماند: نمایش زخم‌های انسانی در قالب موقعیت‌های طنز، گفت‌وگوهای درخشان و لحظات صادقانه‌ی احساس. سه شخصیت اصلی نمایش، در خانه‌ای کوچک در وست هالیوود با گذشته، رویاها و ناامیدی‌های خود درگیر می‌شوند: هرب تاکر، فیلمنامه‌نویس میانسالی که سال‌ها پیش خانواده‌اش را ترک کرده؛ لیبی، دختر نوزده‌ساله‌اش که بی‌خبر سر می‌رسد؛ و استفی، دوست‌دختر وفادار اما خسته‌ی هرب. ورود لیبی با شور و خامی جوانی، سکون خانه را برهم می‌زند و گذشته‌ی مدفون را دوباره زنده می‌کند. او به لس‌آنجلس آمده تا بازیگر شود، اما در عمق وجودش چیزی فراتر از شهرت می‌خواهد: دیدار پدری که هرگز نداشته است. در نخستین برخورد، هرب از دیدن دخترش گیج و ناراحت است؛ سال‌ها گریز از تعهد، او را به مردی محتاط، بی‌اعتماد و از نظر خلاقیت منجمد بدل کرده است. استفی، که میان عشق و خستگی از بی‌ثباتی عاطفی او در نوسان است، به ناظر میانجی در این رابطه‌ی دوباره شکل‌گرفته تبدیل می‌شود. آنچه در طول دو پرده رخ می‌دهد، نه مجموعه‌ای از رویدادهای بیرونی، بلکه سفر درونی سه انسان است که در فضایی صمیمی، با طنز و درد، به مرزهای صادقانه‌ی ارتباط نزدیک می‌شوند. لیبی در پی جبران غیبت‌ها و یافتن تصویری از خویش است؛ هرب درگیر احساس گناه، ناتوانی از تعهد و بیم از شکست دوباره؛ و استفی نماد واقع‌بینی و نیاز به ثبات است. سایمون در این اثر، همانند بسیاری از آثارش، میان خنده و اندوه تعادلی استادانه برقرار می‌کند. طنز در گفت‌وگوها جاری است، اما در پس هر شوخی، زخمی عاطفی نهفته است. مثلا زمانی که لیبی با شوق از مادربزرگ مرحومش سخن می‌گوید یا با هیجان کودکانه از رویای بازیگری حرف می‌زند، در واقع از غیبت محبت پدری شکایت می‌کند. در سطحی عمیق‌تر، نمایش تقابل میان توهم و واقعیت را بازمی‌تاباند: توهم هالیوود به عنوان سرزمین فرصت‌ها و توهم خانواده‌ی آرمانی که هیچ‌گاه وجود نداشته است. هرب نیز در انسداد خلاقیت خود، نمادی از انسانی است که از تماس با احساساتش بریده است؛ ناتوانی از نوشتن در او، بازتاب ناتوانی از زیستن است. اگرچه پایان نمایش باز و بدون تحول دراماتیک بزرگ است، اما سایمون در همین آرامش پایانی، نوعی امید را می‌نشاند: پذیرش نقصان، نخستین گام به سوی آشتی است. بازیگران اندک و فضای محدود نمایش، فرصتی برای خلق صمیمیتی نادر فراهم می‌کنند؛ جایی که کلمات به کندی، اما با صداقت زخم‌خورده‌ای بیان می‌شوند. «سودای هالیوود» نه تنها اثری درباره‌ی پدر و دختر، بلکه تأملی درباره‌ی گذشت، مسئولیت و معنای دوباره‌دیدن یکدیگر است. سایمون در این اثر نشان می‌دهد که گاهی بازگشت به تصویر قدیمی یک رابطه، خود راهی برای آغاز دوباره‌ی زندگی است - خنده‌ای میان اشک، و نوری کوچک در قاب خاطره‌ای که هنوز می‌تپد.