کتاب If Cats Disappeared from the World

رمان «اگر گربه‌ها از جهان ناپدید شوند» نوشته‌ی گنکی کاوامورا، اثری لطیف، فلسفی و در عین حال ساده از ادبیات معاصر ژاپن است که در سال ۲۰۱۲ منتشر شد. کاوامورا، که پیش‌تر به عنوان تهیه‌کننده‌ی فیلم‌های موفق ژاپنی شناخته می‌شد، در این رمان کوتاه با نثری موجز و تأمل‌برانگیز، به پرسشی بنیادین می‌پردازد: اگر برای طولانی‌تر کردن زندگی خود مجبور شویم بخشی از جهان را حذف کنیم، چه چیزی را حاضر خواهیم بود قربانی کنیم؟ داستان از زبان یک پستچی سی‌ساله و بی‌نام روایت می‌شود که در آپارتمانی تنها با گربه‌اش، «کبیج»، زندگی می‌کند. او از پدرش جداست و هنوز در سوگ مادرش به سر می‌برد که چهار سال پیش درگذشته است. تشخیص پزشک - توموری مغزی و مرگی قریب‌الوقوع - او را در مواجهه با پوچی زندگی و ترس از نابودی قرار می‌دهد. در همین زمان، شخصیتی مرموز و شبیه به خودش ظاهر می‌شود؛ همزاد یا شاید تجسم شیطان به نام «آلوها» که لباسی رنگارنگ و طنزآمیز بر تن دارد و پیشنهادی عجیب می‌دهد: در ازای هر روز بیشتر زندگی، راوی باید بپذیرد که چیزی از جهان برای همیشه ناپدید شود. با حذف تدریجی چیزهایی چون تلفن، فیلم و ساعت، راوی درمی‌یابد که این اشیاء ظاهرا بی‌اهمیت، حامل خاطرات، ارتباطات و معناهای شخصی‌اند. هر حذف، پله‌ای است به‌سوی درک عمیق‌تر از ارزش زندگی، ارتباط انسانی و گذر زمان. اما وقتی آلوها پیشنهاد می‌دهد که گربه‌ها نیز از جهان حذف شوند، راوی در برابر انتخابی اخلاقی و احساسی قرار می‌گیرد: آیا باید موجودی را که یادآور عشق مادرش و تنها پیوند او با عاطفه و زندگی است فدا کند؟ در پایان، او مرگ را برمی‌گزیند و از معامله سر باز می‌زند، تصمیمی که همزمان به معنای پذیرش فنا و آشتی با خود و پدرش است. در لایه‌ی مفهومی، کاوامورا از ابزار رئالیسم جادویی برای واکاوی مفاهیمی چون مرگ، فقدان، پشیمانی و معنای زیستن بهره می‌گیرد. جهان او، جایی میان واقعیت و خیال است؛ جایی که از میان رفتن اشیاء به استعاره‌ای از فراموشی و بی‌توجهی انسان مدرن بدل می‌شود. گربه، به عنوان نماد عشق بی‌قید و شرط، استمرار حافظه و پیوند با گذشته است؛ و امتناع راوی از حذف آن، تأییدی است بر ارزش احساسات اصیل در جهانی که همه چیز در آن قابل معامله شده است. کاوامورا از خلال این استعاره‌ها، خواننده را به بازاندیشی در مورد وابستگی‌های کوچک اما پرمعنا دعوت می‌کند - همان چیزهایی که زندگی روزمره را از درون غنی می‌سازند. سبک نوشتار کاوامورا مینیمالیستی، آرام و تأملی است. او نه از طریق حادثه، بلکه از طریق خلأ، غیاب و سکوت روایت می‌کند. با وجود کوتاهی اثر، ضربه‌ی عاطفی آن ماندگار است؛ اما برای برخی خوانندگان، فقدان عمق روایی یا پرداخت جزئیات ممکن است احساسی از سادگی بیش از حد ایجاد کند. با این حال، قدرت اثر در همین خویشتن‌داری نهفته است: در بی‌ادعایی که فلسفه‌ی زندگی را در دل روایت روزمره‌ای انسانی می‌گنجاند.
در نهایت، «اگر گربه‌ها از جهان ناپدید شوند» سفری درونی است از انکار به پذیرش، از ترس به معنا، و از مرگ به عشق. کاوامورا با زبانی ساده اما ژرف، یادآور می‌شود که زندگی نه در روزهای بیشتر، بلکه در عمق ارتباطات و لحظه‌های کوچک مهر و حضور معنا می‌یابد. این رمان، تأملی است آرام در باب آنچه واقعا ارزش حفظ کردن دارد، حتی اگر بهایش پایان خود ما باشد.