کتاب «بحران روایت بحران» نوشتهی متیو دبلیو. سیگر و تیموتی ال. سلنو اثری پژوهشی در حوزهی ارتباطات بحران است که بررسی میکند انسانها چگونه از طریق روایتسازی، تجربهی بحرانها را معنا میکنند. نویسندگان بحران را نهفقط بهعنوان یک رویداد ناگهانی و مخرب، بلکه بهعنوان وضعیتی میدانند که نظم معمول زندگی را برهم میزند و باعث میشود افراد و جوامع برای بازسازی معنا، داستانهایی تازه خلق کنند. در این کتاب روایتها بهمنزلهی ابزاری معرفی میشوند که به جامعه کمک میکنند خسارتها را بفهمد، مقصران را شناسایی کند و مسیر بازسازی را مشخص سازد. نویسندگان توضیح میدهند که چگونه بحرانها خلأیی ارتباطی ایجاد میکنند و در پی آن روایتهای مختلف از سوی گروههای گوناگون شکل میگیرند؛ از روایتهای رسمی دولتها و سازمانها گرفته تا روایتهای شخصی بازماندگان. این روایتها بهمرور وارد فضای عمومی میشوند و با یکدیگر رقابت میکنند تا تعیین کنند چه کسی «مقصر» است، چه چیزی باید اصلاح شود و چه معنایی باید از بحران استخراج گردد. سیگر و سلنو ساختار مشترک این روایتها را بررسی میکنند و نشان میدهند که عناصری مانند شخصیت، زمینه، تعارض و نتیجه چگونه در شکلگیری ادراک جمعی از بحران نقش دارند. نویسندگان چند نوع روایت اصلی را معرفی میکنند: روایتهای سرزنش که بر مسئولیت و خطا تأکید دارند، روایتهای قربانی که بر درد و همدلی تمرکز میکنند، روایتهای قهرمانانه که از شجاعت و ایثار میگویند، روایتهای یادمانی که حافظهی جمعی را تثبیت میکنند و روایتهای بازسازی که بر احیا و آیندهنگری تکیه دارند. این الگوها با مثالهای واقعی مانند حملات ۱۱ سپتامبر، فاجعه فوکوشیما و توفان کاترینا توضیح داده میشوند تا نشان داده شود چگونه هر روایت بر شکلگیری سیاستها و واکنش عمومی اثر میگذارد. کتاب در پایان بر نقش روایت در بازسازی اجتماعی تأکید میکند. نویسندگان معتقدند شناخت سازوکار روایتها برای مدیران بحران، رسانهها و عموم مردم ضروری است، زیرا روایتها میتوانند یا به ترمیم و یادگیری جمعی منجر شوند یا باعث تشدید اختلاف و بیاعتمادی گردند. بهطور کلی، اثر سیگر و سلنو بحران را بهعنوان فرآیندی ارتباطی ترسیم میکند؛ فرآیندی که در آن جامعه از طریق گفتن و بازگفتن داستانها، از ویرانی به سوی بازسازی حرکت میکند.
درباره متیو سیگر
متیو سیگر استاد ارتباطات و رئیس بازنشسته دانشگاه ایالتی وین است.