کتاب جیغول و جادوی آینه

فاطمه سرمشقی در کتاب جیغول و جادوی آینه ماجرای یک غول کوچک و مهربان را تعریف می‌کند که در کلاس دوم دبستان درس می‌خواند و آینه‌ای دارد که فکر می‌کند جادویی است. اما پشت این ماجرای ساده چیست؟ نویسنده از یک نیاز مهم انسانی می‌گوید: کودک درون هرکدام از ما که تأیید می‌خواهد، اشتباه می‌کند و یاد می‌گیرد.

جیغول کوچک بی‌شاخ‌ و دم، که باهوش، کنجکاو و گاهی هم بازیگوش است، مدام از آینه می‌پرسد که کی از همه باهوش‌تر، خوش‌قیافه‌تر یا قوی‌تر است، و آینه همیشه تصویر خودش را نشان می‌دهد. این آینه برای جیغول وسیله‌ای برای دیدن و تعریف خود است.

آینه‌ای برای رشد خودپنداره‌ی کودک

جیغول از آینه‌اش می‌پرسد «کی از همه خوش‌قیافه‌تر است؟» و پاسخ آینه، یعنی تصویر خودش، برایش نوعی اطمینان خاطر است. این نیاز به تأیید بیرونی، درواقع یکی از مراحل طبیعی رشد کودک است که بعدها باید به اعتمادبه‌نفس درونی تبدیل شود.

کودکان در سال‌های آغاز دبستان به دنبال پاسخ پرسش‌هایی مانند «من کی‌ام؟»، «چه چیزی مرا خاص می‌کند؟» و «آیا دیگران من را دوست دارند؟» هستند. فاطمه سرمشقی هم در این کتاب تلاش کرده است فرایند خودآگاهی را در جیغول و هم‌کلاسی‌هایش نشان دهد. برای همین جیغول و جادوی آینه می‌تواند هم به عنوان یک منبع مهم برای تقویت روان‌خوانی و درک مطلب و آموزش غیرمستقیم مهارت‌های زندگی استفاده شود.

آینه‌ی جادویی در این داستان استعاره‌ای از بازتابی است که کودک از والد، معلم یا هم‌سالانش دریافت می‌کند. اگر این بازتاب مثبت و حمایتی باشد، کودک احساس ارزشمندی پیدا می‌کند. درست مانند جیغول که در پایا داستان، با شکسته‌شدن آینه، قوی‌تر و واقعی‌تر می‌شود.

پلی میان خیال‌پردازی و یادگیری

کتاب جیغول و جادوی آینه با تخیل منحصربه‌فرد نویسنده و تصویرگری‌های رعنا حجازی می‌تواند یک منبع سرگرم‌کننده و لذت‌بخش سرشار از شوخی و بازی برای کودکان باشد و به درک و بازسازی واقعیت در ذهن کودک کمک کند. فاطمه سرمشقی با نوشتن داستان جیغول و جادوی آینه این حقیقت را بیان می‌کند که تخیل سازنده باعث رشد شناختی و عاطفی می‌شود و کودکان می‌توانند یادگیری را با خیال‌پردازی تجربه کنند.

علاوه‌براین، بازی‌های زبانی در این داستان یکی از ویژگی‌هایی است که هم شوخ‌طبعی کودک را برمی‌انگیزد و هم ذهن او را به چالش می‌کشد. جیغول وارونه حرف می‌زند. کودک با تلاش برای خواندن این گفت‌وگوها و درک معنای آن‌ها دارد تمرین می‌کند تا ساختار زبان را بهتر درک کند.

در بخش پایانی کتاب، تمرین‌هایی برای جمله‌سازی، یافتن کلمات هم‌خانواده و صفت‌های برتر و برترین آمده است. این تمرین‌ها با داستان پیوند دارند و از نظر آموزشی بسیار موثرند، چون کودک آن‌ها را ادامه‌ی همان بازی‌های داستانی می‌بیند، نه تکلیف خشک مدرسه.