کتاب سرمایه و ایدئولوژی

«سرمایه و ایدئولوژی» یکی از مهم‌ترین و بحث‌برانگیزترین آثار توماس پیکتی، اقتصاددان فرانسوی و نویسنده‌ی کتاب مشهور «سرمایه در قرن بیست‌ویکم» است. پیکتی در این کتاب عظیم و پژوهش‌محور، یک ایده‌ی مرکزی را دنبال می‌کند: هر نظام نابرابری، برای دوام‌داشتن، یک “ایدئولوژی توجیه‌کننده” می‌سازد. او با همین زاویه نگاه، تاریخ اقتصاد و سیاست را از جوامع فئودالی گرفته تا سرمایه‌داری معاصر، نظام‌های برده‌داری، استعمار، کمونیسم، سوسیال‌دموکراسی و مدل‌های نوین نابرابری بررسی می‌کند. پیکتی معتقد است که نابرابری تقدیر محتوم بشر نیست؛ بلکه نتیجه‌ی انتخاب‌های سیاسی، ساختارهای قدرت و روایت‌هایی است که جوامع درباره‌ی عدالت و مالکیت می‌سازند. او نشان می‌دهد چگونه طبقات فرادست در هر دوره‌ی تاریخی با خلق ایدئولوژی‌هایی جدید -از «نظام مالکیتی مقدس» گرفته تا «دست نامرئی بازار»- به‌گونه‌ای روایت می‌سازند که نابرابری طبیعی، منطقی یا اجتناب‌ناپذیر جلوه کند. کتاب از دل تحلیل آماری، تاریخی و روایت‌های تطبیقی، به این نتیجه می‌رسد که جوامع می‌توانند مسیرهای دیگری نیز برگزینند -مسیرهایی که در آن توزیع قدرت و سرمایه عادلانه‌تر است. پیکتی پیشنهادهایی همچون مالیات تصاعدی جهانی بر ثروت، توزیع مجدد دارایی، دموکراسی مشارکتی‌تر، و بازاندیشی در مفهوم مالکیت خصوصی مطرح می‌کند تا نشان دهد چگونه می‌توان ساختاری متفاوت برای قرن بیست‌ویکم تصور کرد. «سرمایه و ایدئولوژی» کتابی است گسترده، سنگین و تحلیلی که فراتر از اقتصاد، وارد حوزه‌های جامعه‌شناسی، تاریخ، علوم سیاسی و فلسفه‌ی عدالت می‌شود. خواننده در این کتاب با سفری طولانی میان نظام‌های حکمرانی و مدل‌های توزیع ثروت روبه‌رو می‌شود؛ سفری که در نهایت این پرسش اساسی را پیش می‌کشد: اگر نابرابری نتیجه‌ی انتخاب ماست، پس چه نوع جامعه‌ای را می‌خواهیم بسازیم؟