کتاب طبقه جدید

طبقۀ جدید متنی است در نقد جهان کمونیسم از سوی کمونیستی که در نردبان حزبی از بالاترین پله به پایین سقوط کرد. این وجه ممیزۀ مولف است که برخلاف دیگر کمونیست‌های سابق که از دایرۀ ایدئولوژیک بلوک شرق خارج شدند، سال‌ها در عالی‌ترین مناصب نقش‌آفرینی کرده بود. درون‌مایۀ اصلی کتاب این رأی است که نتیجۀ حکمرانی احزاب کمونیست ظهور طبقۀ بوروکراتیک جدیدی بود از مالکان و استثمارگران که کل نظام کمونیستی در جهت حفظ منافعش سازمان می‌یافت. آن طور که جیلاس شرح می‌دهد، برخلاف ایدۀ مالکیت جمعی، آنچه چارچوب‌های اجرایی این نظام را تعیین می‌کرد بهره‌مندی گروهی خاص از امتیاز مالکیت بود. در نتیجه، خود طبقۀ جدید به مانعی تبدیل شد بر سر راه تحقق آرمان‌هایی که انقلاب وعده داده بود. زیرا این طبقه، برعکس طبقات پیشین در تاریخ، پس از شکل‌گیری به حاکمیت نرسید، بلکه پیدایشش دقیقا حاصل کسب قدرت بود و لاجرم با استفاده از امتیازات و انحصارات اقتصادی ‌توانست الیگارشی طبقاتی خود را تحکیم کند.