کتاب سادی

رمان «سادی» نوشته‌ی کورتنی سامرز که در سال ۲۰۱۸ منتشر شد، اثری در ژانر داستان معاصر نوجوان با رگه‌های معمایی و هیجانی است که توانسته به‌سرعت جایگاه ویژه‌ای میان مخاطبان جوان و حتی بزرگسال پیدا کند. کتاب داستانی تلخ، تکان‌دهنده و عمیق درباره‌ی عشق خواهرانه، غم، عدالت و زخم‌های باز اجتماعی روایت می‌کند. سامرز در این رمان نشان می‌دهد چگونه خلأ مراقبت خانوادگی، فقر و اعتیاد می‌تواند زمینه‌ساز فاجعه‌هایی شود که به‌سادگی نادیده گرفته می‌شوند. ماجرای رمان با شخصیت «سادی» نوزده ساله آغاز می‌شود؛ دختری که به‌جای مادر غایب و معتادش، مسئولیت بزرگ کردن خواهر کوچک‌ترش، متی، را بر عهده گرفته است. وقتی متی در شرایطی مشکوک کشته پیدا می‌شود، سادی درمی‌یابد که سیستم قضایی و نیروهای رسمی در حفاظت از او و رساندن عدالت شکست خورده‌اند. در نتیجه، خود تصمیم می‌گیرد راهی جاده شود و حقیقت را به شیوه‌ی شخصی‌اش جست‌وجو کند. روایت کتاب به‌طور هوشمندانه میان دو بستر تغییر می‌کند: یکی روایت مستقیم سادی از سفرش، و دیگری بازسازی رویدادها از طریق یک پادکست جنایی به میزبانی روزنامه‌نگاری به نام وست مک‌کری که پس از ناپدید شدن سادی، به بررسی سرنوشت او می‌پردازد. این ساختار چندصدایی نه تنها بر جذابیت معمایی اثر می‌افزاید، بلکه بازتابی از نحوه‌ی بازنمایی رنج قربانیان در رسانه‌ها نیز هست. در قلب رمان، مضامین عدالت، انتقام و مسئولیت اجتماعی موج می‌زند. سادی نه به دنبال دادگاه، بلکه به دنبال پاسخی شخصی است؛ پاسخی که از خشم و عشق نسبت به خواهرش نیرو می‌گیرد. لکنت زبان او، که بخشی مهم از شخصیت‌پردازی است، نه تنها یک جزئیات فیزیکی بلکه استعاره‌ای از دشواری شنیده شدن صدای کسانی است که به حاشیه رانده شده‌اند. این اثر با صراحت نشان می‌دهد که چگونه فقر، اعتیاد و فروپاشی خانواده بسترهایی می‌سازند که در آن‌ها کودکان و نوجوانان بیش از همه آسیب می‌بینند و نهادهای اجتماعی نیز غالبا از حمایت موثر بازمی‌مانند. یکی از دستاوردهای مهم کتاب نقد رسانه است. سامرز با استفاده از قالب پادکست واقعی‌نما، به‌ویژه در زمانی که ژانر «جنایت واقعی» در حال اوج گرفتن بود، پرسشی جدی را پیش می‌کشد: آیا پرداختن به رنج قربانیان در قالب سرگرمی رسانه‌ای، واقعا عدالت را پیش می‌برد یا صرفا کنجکاوی مخاطب را تغذیه می‌کند؟ این دوگانگی، لایه‌ای انتقادی به داستان می‌بخشد که آن را از یک درام شخصی فراتر می‌برد. از نظر نقاط قوت، سادی قدرت عاطفی عظیمی دارد؛ صداقت بی‌پرده‌ی آن، خشونت و تلخی رویدادها، و در عین حال تاب‌آوری و خشم سدی باعث می‌شود مخاطب به‌سختی بتواند از داستان فاصله بگیرد. ساختار دوگانه‌ی روایت نیز نوآوری قابل توجهی است که هم به ایجاد تعلیق کمک می‌کند و هم بر موضوع «صدا و شنیده شدن» تأکید می‌گذارد. با این حال، برخی خوانندگان ممکن است از پایان مبهم داستان ناامید شوند، زیرا سرنوشت سادی به‌طور کامل روشن نمی‌شود؛ هرچند همین ابهام، بخشی از پیام اثر درباره‌ی ناپدیدشدگان و فراموش‌شدگان است. افزون بر این، شدت تاریکی مضامین-از آزار و خشونت تا اعتیاد و بی‌توجهی-ممکن است برای برخی مخاطبان نوجوان سنگین باشد.
در نهایت، «سادی» اثری تکان‌دهنده است که مرز میان ادبیات نوجوان و بزرگسال را درمی‌نوردد. سامرز با لحنی واقع‌گرایانه و ساختاری نوآورانه، داستانی خلق می‌کند که هم به‌عنوان یک معمای پرتعلیق خواندنی است و هم به‌عنوان شهادتی بر زخم‌های اجتماعی اهمیت دارد. این رمان خواننده را وادار می‌کند که نه‌تنها به ماجرای شخصی یک دختر و خواهرش، بلکه به پرسش‌های گسترده‌تری درباره عدالت، صدا و فراموشی بیندیشد. «سادی» نه‌فقط داستان یک انتقام، بلکه صدای بلند و خاموش‌نشدنی کسانی است که معمولا شنیده نمی‌شوند.