کتاب ترجیح می دم کور بشم

«ترجیح می‌دم کور بشم» نمایشنامه‌ای کوتاه، تیز و تک‌پرده‌ای از دانکن مک‌لین است؛ نویسنده اسکاتلندی که به دلیل زبان صریح، نگاه بی‌پرده به شکست‌ها و ضعف‌های انسانی و ترکیب طنز تلخ با همدلی عمیق شهرت دارد. این اثر که نخستین بار در مجموعه «نمایشنامه‌های مک‌لین: ۱» (۱۹۹۹) در کنار دو نمایش کوتاه دیگر منتشر شد، نمونه‌ای گویا از توانایی مک‌لین در تبدیل یک موقعیت محدود به عرصه‌ای برای کنکاش در عواطف پیچیده و تضادهای درونی است.
داستان در فضایی بسته و مینیمال می‌گذرد: دو شخصیت در یک اتاق نیمه‌تاریک با هم روبه‌رو می‌شوند؛ گفت‌وگویی که در ابتدا عادی و حتی سرد به نظر می‌رسد، اما به تدریج لایه‌های پنهان ناامیدی، خشم، ترس و اندکی امید را آشکار می‌کند. عنوان نمایشنامه، پیشاپیش نشانه‌ای است از مضمون اصلی: مواجهه با رنج و از دست دادن، و این پرسش که آیا چشم بستن بر حقیقت می‌تواند پناهگاهی در برابر درد باشد یا تنها نوعی شکست است. زبان مک‌لین خشن و بی‌پرواست؛ دیالوگ‌ها تند و مستقیم‌اند و فضایی سرشار از تنش و خشونت عاطفی می‌سازند. اما در همین زبان زمخت، رگه‌هایی از مهربانی و ترحم گذرا دیده می‌شود که تلخی داستان را انسانی‌تر و قابل لمس‌تر می‌کند. مک‌لین، با همین تعادل میان زخم و نوازش، مخاطب را در مرز همدلی و قضاوت معلق نگه می‌دارد. در دل این رویارویی کوتاه، مضامینی چون ناامیدی در برابر امید، آسیب‌پذیری در برابر نقش‌های تثبیت‌شده و خاطراتی که هم پناه و هم شکنجه‌گرند، تنیده شده است. شخصیت‌های مک‌لین به شیوه‌ای دردناک انسانی هستند: زخم‌خورده، متناقض و سرشار از تمنایی که خود از بیان آن هراس دارند. «ترجیح می‌دم کور بشم» به دلیل همین عریانی عاطفی و ساختار جمع‌وجور، مورد تحسین منتقدان قرار گرفته است. منتقدان مک‌لین را به خاطر «همدلی لیبرال با جنبه تاریک انسان» می‌ستایند؛ نگاهی که حتی در تیره‌ترین لحظه‌ها، کورسویی از امید یا درک متقابل را نشان می‌دهد. این اثر، هرچند کوتاه، در کنار دیگر آثار مک‌لین جایگاه او را به عنوان یکی از صداهای متفاوت تئاتر معاصر اسکاتلند تثبیت کرده است؛ در گروهی که گاه با نویسندگانی مانند ایروین ولش مقایسه می‌شود و به «ضربان‌های ادینبورگ» شهرت یافته است.
در نهایت، «ترجیح می‌دم کور بشم» نه داستانی درباره اتفاقی بزرگ، بلکه مکاشفه‌ای درباره درون آدمی است: جایی که خاطرات، فقدان و آرزو در خاموش‌ترین صحنه‌ها به پرتنش‌ترین شکل ممکن رخ می‌نمایند.