کتاب خواهران استوری

رمان «خواهران استوری» نوشته‌ی آلیس هافمن (منتشرشده در سال ۲۰۰۹ توسط Crown Publishing Group) از آثار شاخص نویسنده در ژانر رئالیسم جادویی و درام خانوادگی است؛ اثری که پیوند میان حافظه، تخیل، رنج و عشق را در دل رابطه‌ای خواهرانه بازمی‌تاباند. هافمن که به خاطر نثر شاعرانه و تلفیق ظریف واقعیت با خیال شهرت دارد، در این رمان به بررسی نقش داستان‌سرایی در بازسازی خود و عبور از زخم‌های روانی می‌پردازد. داستان حول سه خواهر فرانی، دلیله و تس می‌گردد که در لانگ‌آیلند نیویورک بزرگ می‌شوند، اما زندگی‌شان میان جهان ملموس واقعیت و دنیای درونی خیال تقسیم شده است. فرانی، خواهر بزرگ‌تر، میل به ثبات و مسئولیت دارد؛ دلیله، میانه‌رو و ناآرام، در پی گریز و تجربه‌ است؛ و تس، کوچک‌ترین، حساس و خیال‌پرداز، در میانه‌ی دو قطب عقل و رویا سرگردان است. رمان با نوسان میان گذشته و حال، از کودکی تا بزرگسالی آن‌ها را دنبال می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه آسیب‌های روحی، بیماری، عشق و فقدان، مسیر هریک را شکل می‌دهد. تخیل برای آنان هم پناهگاه است و هم دام؛ آنجا که خیال، سپری در برابر درد می‌شود، اما گاه چنان پررنگ که مرز میان واقعیت و فانتزی را محو می‌کند. در مورد دلیله، این مرزها به‌ویژه شکننده است، تا جایی‌که ذهن خیالباف او گاه بدل به دنیایی موازی و خطرناک می‌شود. هافمن در لایه‌ی زیرین اثر، داستان‌سرایی را ابزاری برای بقا معرفی می‌کند. خواهران از طریق روایت‌هایی که می‌سازند، معنای رنج را بازآفرینی می‌کنند؛ داستان‌هایی که هم ابزار شناخت خود هستند و هم سپر دفاعی در برابر دنیایی بی‌رحم. این مفهوم، نام اثر را نیز توضیح می‌دهد: «خواهران استوری» نه تنها راویان، بلکه سازندگان واقعیت خویش‌اند. از دل این روایت، تنش میان خیال و واقعیت پدید می‌آید؛ جهانی که در آن رویا به جای گریز، گاه بدل به تله می‌شود، زیرا اگر داستان بیش از حد قدرتمند شود، می‌تواند انسان را از زندگی واقعی جدا کند. در سطحی دیگر، رمان کاوشی در تروما و شکنندگی روان است. هافمن از فروپاشی‌های ذهنی، بحران‌های عاطفی و بیماری‌های جسمی سخن می‌گوید بی‌آن‌که به دام غم‌انگیزی اغراق‌آمیز بیفتد. او پیوند میان آسیب و تخیل را همچون رابطه‌ای دوگانه نشان می‌دهد: از یک‌سو، زخم منبع خلاقیت است، و از سوی دیگر، اگر بی‌پایان بازآفرینی شود، درمان را به تأخیر می‌اندازد. روابط خواهری نیز محور مرکزی داستان است: عشقی شدید که در دل خود حسادت، وابستگی و فاصله را حمل می‌کند. پیوندی که هم نجات‌بخش است و هم منبع درد، زیرا هیچ‌یک از خواهران نمی‌تواند بدون دیگری، اما نه کاملا با دیگری، زندگی کند. نثر هافمن آمیخته‌ای از غنا و سادگی است؛ زبانی شاعرانه و تصویری که خاطره و رویا را در هم می‌تند. ساختار چندصدایی و تغییر مداوم در زاویه‌دید و زمان، ریتمی موسیقایی به اثر می‌دهد و تدریجا شبکه‌ای از رویدادها و احساسات را آشکار می‌سازد. با این حال، همین ساختار درونی و ابهام جادویی ممکن است برای برخی خوانندگان گیج‌کننده باشد، چراکه کنش بیرونی اندک و تمرکز بر ذهنیت‌ها سنگین است.
در مجموع، «خواهران استوری» یکی از آثار پخته‌ی آلیس هافمن است که در مرز میان واقعیت و رویا حرکت می‌کند و می‌پرسد: آیا ما از طریق تخیل زنده می‌مانیم یا در آن گم می‌شویم؟ این رمان سفری است به درون حافظه‌ی زنانه، جایی که عشق، رنج، خیال و حقیقت در هم می‌آمیزند و زندگی را به داستان بدل می‌سازند. برای خوانندگانی که به ادبیات روان‌شناختی، درون‌نگر و شاعرانه علاقه دارند، «خواهران استوری» تجربه‌ای احساسی، تأمل‌برانگیز و در نهایت التیام‌بخش است.