کتاب «تاریخ جامعهشناسی» نوشتهی کلود ژیرو، استاد دانشگاه لیل، که در سال ۲۰۰۴ در مجموعهی «چه کسی میداند؟» از انتشارات دانشگاههای فرانسه منتشر شد، مروری جامع و فشرده بر تکامل جامعهشناسی بهعنوان یک علم اجتماعی ارائه میدهد. این اثر، هم به خوانندگان تازهکار و هم پژوهشگران متخصص امکان میدهد مسیر شکلگیری و توسعه جامعهشناسی را از ریشههای فلسفی و نظری تا تحولات معاصر دنبال کنند. ژیرو با تمرکز بر مفاهیم بنیادین، مکاتب فکری و چهرههای تأثیرگذار، تصویری روشن از چگونگی تثبیت جامعهشناسی بهعنوان یک رشته دانشگاهی و علمی ارائه میکند و سهم متفکرانی چون امیل دورکیم و ماکس وبر را در این روند برجسته میسازد. کتاب با ساختاری منسجم و فصلبندی شده، خواننده را گامبهگام با تاریخ جامعهشناسی آشنا میکند. در فصلهای ابتدایی، خاستگاههای اندیشه جامعهشناسی و زمینههای فلسفی آن مورد بررسی قرار میگیرند؛ این بخش شامل مباحثی درباره تأثیر روشنگری، فلسفه اجتماعی و نظریههای پیشا-سوسیولوژیک است. ژیرو با دقت نشان میدهد که چگونه فلسفه و تفکر اجتماعی، زمینه لازم برای ظهور جامعهشناسی را فراهم کردند. در فصلهای میانی، مفاهیم اصلی رشته از جمله واقعیت اجتماعی، مقولات تحلیلی، و روشهای پژوهش علمی معرفی و تحلیل میشوند. نویسنده ضمن بررسی چارچوبهای نظری و عملی، نقش روشهای کمی و کیفی را در پیشرفت جامعهشناسی معاصر توضیح میدهد و ارتباط میان تحلیل جامعهشناختی و مسائل اجتماعی واقعی را روشن میسازد. در فصلهای پایانی، ژیرو به تکامل جامعهشناسی در قرن بیستم میپردازد و تغییرات روششناختی، پیدایش مکاتب فکری نوین و واکنش جامعهشناسی به تحولات اجتماعی و فرهنگی را تحلیل میکند. این بخش شامل بررسی نحوه پاسخگویی جامعهشناسی به مسائل مدرن همچون جهانیشدن، تغییرات اقتصادی، بحرانهای اجتماعی و سیاستهای عمومی است و چارچوبهایی برای درک جامعهشناسی معاصر ارائه میدهد. مطالعه این کتاب، نه تنها خواننده را با مسیر تاریخی و نظری جامعهشناسی آشنا میکند، بلکه به فهم نقش اندیشمندان برجسته و مکاتب فکری تأثیرگذار در شکلگیری و توسعه این علم کمک میکند. تاریخ جامعهشناسی بهویژه برای دانشجویان علوم اجتماعی، پژوهشگران و علاقهمندان به تاریخ علوم اجتماعی، منبعی معتبر، فشرده و آموزنده محسوب میشود. این کتاب، با ارائه تحلیلهای مستند و مستدل، ابزار مناسبی برای تدریس تاریخ جامعهشناسی و مطالعه شخصی است و میتواند نقطه شروعی برای پژوهشهای عمیقتر در زمینه نظریههای اجتماعی و تحولات علمی باشد.