آشنایی ناصرالدینشاه و انیس الدوله در یکی از سفرهای شکار شاه اتفاق افتاد. در سفری که شاه برای شکار به حوالی امامه رفته بود، دختر چوپانی را می بیند و پس از اندکی مصاحبت، او را خوش صحبت و شیرین زبان می یابد و با خود به تهران می آورد. انیس الدوله ابتدا به دست جیران سپرده می شود تا آداب معاشرت بیاموزد.
با مرگ جیران (سوگلی قبلی شاه) خانه و اثاث او به انیس الدوله سپرده می شود و او به تدریج مقام و نفوذ لازم را پیدا می کند. انیس الدوله نسبت به شاه وفاداری حیرت انگیزی داشت. او پس از ترور ناصرالدین شاه تا زمان مرگ عزادار بوده و زمانی که اتابک حقوق وی را بصورت یک بسته اسکناس برای وی فرستاد، با مشاهده تصویر ناصرالدین شاه بر اسکناس ها، غش کرد و پس از چند ساعت فوت نمود...
کتاب از فروغ السلطنه تا انیس الدوله
گلریز
خسرو معتضد
