کتاب وبر راهنمای کیمبریج

کتاب راهنمای «وبر راهنمای کیمبریج»، به ویراستاری استیون پی. ترنر و منتشرشده توسط انتشارات دانشگاه کمبریج در آوریل ۲۰۰۰، اثری است که در قالب مجموعه‌ی معتبر راهنماهای کمبریج در فلسفه جای می‌گیرد. این کتاب در ژانر آثار مرجع آکادمیک قرار دارد و هم‌زمان به‌عنوان درآمدی برای خوانندگان تازه‌وارد و تفسیرهایی عمیق برای پژوهشگران پیشرفته بر اندیشه‌های ماکس وبر، یکی از بنیان‌گذاران علوم اجتماعی مدرن، عمل می‌کند. سبک کتاب ساختاریافته، لحن آن علمی اما قابل‌فهم و حوزه‌ی پوشش آن گسترده و میان‌رشته‌ای است؛ از عقلانیت و اخلاق تا دین، سیاست، فرهنگ، روان‌شناسی، اقتصاد و حقوق.
ترنر در مقدمه‌ی جامع خود با تمایز میان «وبر مردمی»-یعنی اندیشمندی که مفاهیمش مانند کاریزما و بوروکراسی وارد زبان رایج شده‌اند-و «وبر عمیق» که همچنان در مباحث فکری جدی محل رجوع است، بستر مفهومی کتاب را بنا می‌نهد. او وبر را نه فقط متفکری تاریخی، بلکه نظریه‌پردازی زنده در مواجهه با بحران‌های عقلانیت مدرن، مسئولیت اخلاقی، و مشروعیت سیاسی معرفی می‌کند. کتاب در چهار بخش موضوعی تنظیم شده است و هر فصل آن توسط یکی از صاحب‌نظران برجسته‌ی وبر نوشته شده است. از جمله، جان الستر به تحلیل مفهوم عقلانیت می‌پردازد؛ آلن سیکا به تفسیر اندیشه‌ی فرهنگی وبر؛ پیتر لاسمن به سیاست، قدرت و مشروعیت؛ گونتر راث به سرمایه‌داری جهانی؛ و آلیستر همیلتون به اخلاق پروتستانی. ویلفرید نیپل با تحلیل نظام‌های کشاورزی یونانی و رومی و ارتباط آن‌ها با حقوق و اقتصاد تطبیقی، یکی از نوآورانه‌ترین فصل‌ها را ارائه می‌دهد. در کنار این‌ها، مقالاتی درباره‌ی دین، روان‌شناسی صنعتی، یهودیت باستان، قومیت و قانون نیز آمده است که وجوه کمترشناخته‌شده‌ی پروژه‌ی فکری وبر را برجسته می‌سازند. در این کتاب، تمرکز نه بر روایت‌گری زندگی شخصی وبر، بلکه بر جایگاه مفاهیم محوری اندیشه‌ی او در سنت‌های نظری گوناگون است. نویسندگان تلاش کرده‌اند نشان دهند چگونه آثار وبر، به‌رغم گذشت بیش از یک قرن، همچنان ساختاردهنده‌ی مباحثات مدرن در جامعه‌شناسی، فلسفه‌ی اجتماعی، اقتصاد، تاریخ اندیشه و حتی سیاست عمومی باقی مانده‌اند. مفاهیمی چون عقلانی‌سازی، اقتدار مشروع، اخلاق مسئولیت، و نقش دین در مدرنیته، با دقتی فلسفی و تاریخی بازخوانی شده‌اند. واکنش‌های منتقدان به کتاب، بسیار مثبت بوده است. تایمز هایر اجوکیشن آن را «موفقیتی چشمگیر» در گردآوری تأملات جدید بر وبر توصیف کرد و مقالات نیپل، شلوختر و لاسمن را به‌ویژه درخشان دانست. مجله‌ی Choice نیز کتاب را اثری با «کیفیت بسیار بالا» توصیف کرد که برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی و پژوهشگران نظریه‌ی اجتماعی ضروری است.
استیون پی. ترنر، استاد دانشگاه فلوریدای جنوبی، با پیشینه‌ای پرمایه در فلسفه‌ی علم و جامعه‌شناسی دانش، نه‌فقط به‌عنوان ویراستار بلکه به‌مثابه‌ی معمار مفهومی این مجموعه نقش ایفا کرده است. دیدگاه فلسفی ترنر در سازماندهی فصول، انسجام بین‌متنی ایجاد کرده و درعین‌حال امکان بررسی گسترده‌ی میراث وبر در رشته‌های گوناگون را فراهم آورده است. اثر حاضر، چه برای متخصصان نظریه‌ی اجتماعی و چه برای خوانندگانی که علاقه‌مند به فهم عمیق‌تر مدرنیته، اقتدار، دین و عقلانیت در اندیشه‌ی وبر هستند، منبعی ماندگار به شمار می‌رود.