کتاب اویدیپوس

در "ادیپوس"، تد هیوز، شاعر نامدار بریتانیایی، اقتباسی جسورانه از تراژدی رومی لوسیوس آنائوس سنکا را به مخاطبان انگلیسی‌زبان عرضه می‌کند. هیوز، که به‌سبب تسلط قدرتمندش بر زبان و بینش روان‌شناختی عمیق‌اش شناخته می‌شود، این داستان باستانی را با نیرویی خشن و بی‌امان بازآفرینی می‌کند؛ بازآفرینی‌ای که وحشت‌های کهن و شکوه غم‌انگیز نهفته در بطن روایت را بازتاب می‌دهد. این اقتباس که در سال ۱۹۷۵ منتشر شد، به ژرفای فلسفی و سنگینی اخلاقی نسخه‌ی اصلی وفادار می‌ماند و در عین حال با شدت غزلی و تصویرگری ویژه‌ی هیوز آمیخته می‌شود. نتیجه، اثری است کوبنده و پرشور که به بررسی سرنوشت، گناه و تاریک‌ترین ژرفای روح انسان می‌پردازد.
این نمایشنامه، اسطوره‌ی آشنای ادیپوس، پادشاه تبس، را دنبال می‌کند؛ کسی که مصمم است شهر خود را از چنگال طاعونی ویرانگر نجات دهد. او در جستجوی پاسخ، به حقیقتی هولناک دست می‌یابد: این‌که خود او منشأ رنج شهر است، چراکه نادانسته پدرش، پادشاه لایوس را کشته و با مادرش، ژوکاستا، ازدواج کرده است. بدین ترتیب، پیش‌گویی شومی که سال‌ها پیش اعلام شده بود، تحقق می‌یابد. با فاش شدن این حقیقت، تلاش ادیپوس برای شناخت، به فروپاشی دردناک خود او منتهی می‌شود؛ سفری که از جهل به آگاهی می‌رسد، اما بهای آن، تباهی و ازهم‌گسیختگی است. اقتباس هیوز، تنش و هراس نهفته در مسیر ادیپوس را با زبانی تند، کوبنده و سرشار از قدرت تصویرگری آشکار می‌سازد. پیامبران، قاصدان و شاهدانی مانند تیرسیاس، پیشگوی نابینا، و کرئون، برادر ژوکاستا، در گشودن گره‌های این تقدیر شوم نقشی محوری دارند. گروه کر، که در سنت تراژدی کلاسیک جایگاهی مرکزی دارد، با سروده‌هایی اندوه‌بار، بازتابی از طنین اخلاقی و عاطفی رخدادها را ارائه می‌دهد. هر یک از شخصیت‌ها، که در تار و پود سرنوشت اسیرند، در ساختن احساسی سهمگین از فاجعه‌ای اجتناب‌ناپذیر نقش دارند؛ فاجعه‌ای که به‌تدریج بالا می‌گیرد و در نقطه‌ی اوج تراژدی، با خشونتی هولناک فرومی‌ریزد.
"ادیپوس"، در اقتباس هیوز، به مضامینی چون سرنوشت، نابینایی (چه در معنای واقعی و چه استعاری)، گناه، و جستجوی حقیقت می‌پردازد. نمایشنامه، پیامدهای سهمگین دانش را برجسته می‌سازد و آسیب‌پذیری تراژیک انسان در برابر تقدیر را نشان می‌دهد. هیوز، با تاکید بر خشونت عریان و وحشت روانی اثر سنکا، مراقبه‌ای عمیق درباره‌ی شکنندگی انسان، غرور و نیروهای غیرقابل مهار شکل‌دهنده‌ی زندگی ما ارائه می‌دهد.
"ادیپوس"، در اقتباس تد هیوز، بازآفرینی‌ای نیرومند و تأثیرگذار از یکی از تراژیک‌ترین افسانه‌های اسطوره‌ای است. هیوز با زبانی خام، پرطنین و شاعرانه، خطرات عاطفی تراژدی سنکا را تشدید می‌کند و مراقبه‌ای جاودانه درباره‌ی سرنوشت، هویت و خودویران‌گری خلق می‌نماید. این اثر، گواهی است بر نیروی ماندگار درام کلاسیک در دستان یک شاعر مدرن؛ و اثباتی دیگر بر این‌که اسطوره‌ها، هنوز هم آینه‌هایی برای خواندن تاریکی‌ها و تردیدهای انسان امروزند.