کتاب «مکتب فارابی» اثر ایان ریچارد نتون، منتشر شده در سال ۱۹۹۲ توسط انتشارات راتلج، کاوشی علمی و دقیق در میراث فکری و فلسفی یکی از تأثیرگذارترین متفکران اسلامی، ابونصر محمد فارابی (۸۷۲-۹۵۰ میلادی) است. فارابی که پس از ارسطو با عنوان «معلم دوم» شناخته شده، پایهگذار مکتبی فلسفی با عمق معرفتشناختی و ابعاد اخلاقی برجسته است که این کتاب به طور جامع به بررسی آن میپردازد. نتون با تمرکز بر دورهای پرتلاطم از قرون وسطی اسلامی، با نگاهی تحلیلی بر پنج متفکر اصلی آن زمان که در پرتو اندیشههای فارابی شکل گرفتند، تصویری روشن از آنچه خود «عصر فارابیسم» مینامد، ارائه میدهد. از نظر مضمون، کتاب توجه ویژهای به معرفتشناسی در فلسفه فارابی دارد و پرسشهایی بنیادین درباره ماهیت دانش و چگونگی کسب آن را بررسی میکند. همچنین، ابعاد اخلاقی مکتب فارابی که در آن فضیلت و اخلاق جداشدنی از جستجوی عقلانی و دانش نیستند، به شیوهای متقن واکاوی شده است. نتون نشان میدهد که چگونه این ترکیب معرفت و اخلاق، ساختار فکری مکتب فارابی را به سنتی ماندگار در تاریخ فلسفه اسلامی تبدیل کرده است که در طول تغییرات فرهنگی و سیاسی آن دوره دوام یافته و بر نسلهای بعدی فیلسوفان اثرگذار بوده است. ساختار کتاب به صورتی منظم تنظیم شده است که ابتدا بستر تاریخی و فکری عصر فارابیسم را معرفی میکند و سپس به دو بخش تفصیلی درباره زیرلایههای معرفتشناختی این مکتب میپردازد. در نهایت، نتیجهگیری جامع و راهنمای کتابشناسی برای علاقهمندان به مطالعات عمیقتر ارائه شده است. این سازماندهی منطقی به خواننده امکان میدهد تا به تدریج با مفاهیم پیچیده آشنا شده و دیدگاهی کامل از تأثیرات فلسفی فارابی کسب کند. «مکتب فارابی» به دلیل دقت علمی و تحلیل عمیق خود، مورد استقبال محققان و دانشجویان فلسفه اسلامی قرار گرفته است. این کتاب، مرجعی معتبر برای فهم نقش کلیدی فارابی در شکلگیری فلسفه اسلامی و تعادل بین دانش نظری و اخلاق عملی است. در نهایت، اثر نتون نقطه ورود ارزشمند و قابل فهمی برای کاوش در مباحث پیچیده فلسفه اسلامی، معرفتشناسی و اخلاق فراهم میآورد و برای هر علاقهمند به تاریخ تفکر اسلامی و فلسفه کلاسیک، منبعی ضروری و آموزنده محسوب میشود.
درباره ایان ریچارد نتون
ایان ریچارد نتون (متولد 3 اکتبر 1948 ، سنگاپور) استاد برجسته مطالعات اسلامی در دانشگاه اکستر است. وی نویسنده یا ویراستار 22 کتاب دیگر است و مرجع تحسین بین المللی در زمینه مطالعات اسلامی است.