کتاب استالینگراد همچنان می جنگد

کتاب «استالینگراد همچنان می‌جنگد» نوشته‌ی کنستانتین سیمونوف، نویسنده و خبرنگار جنگی برجسته‌ی شوروی، مجموعه‌ای است از سه گزارش ژورنالیستی که او در سال ۱۹۴۲ مستقیما از جبهه‌ی داغ استالینگراد برای روزنامه‌ی «ستاره‌ی سرخ» تهیه کرد. این گزارش‌ها که بعدتر در قالب کتابی مستقل گردآوری و منتشر شدند، به یکی از مستندترین و تأثیرگذارترین روایت‌های ادبی درباره‌ی نبرد استالینگراد و به‌طور کلی جنگ جهانی دوم تبدیل شده‌اند. سبک نگارش سیمونوف، هرچند بر پایه‌ی گزارش‌نویسی است، اما با نثری داستانی و سرشار از احساس، تجربه‌ی جنگ را برای خواننده به‌شدت ملموس می‌سازد.
آنچه این اثر را از بسیاری از نوشته‌های هم‌دوره‌اش متمایز می‌کند، اتکای کامل آن به واقعیت و حضور عینی نویسنده در صحنه‌ی نبرد است. شخصیت‌های این کتاب نه قهرمانانی خیالی، بلکه مردان و زنانی واقعی‌اند که در دل محاصره و بمباران، با دشمن می‌جنگند، زنده می‌مانند، سقوط می‌کنند یا دوباره برمی‌خیزند. سیمونوف با دقت و همدلی، خاطرات و تجربه‌های این افراد را ثبت کرده و با توصیف‌های دقیق و گاه شاعرانه، فضایی هولناک و در عین حال الهام‌بخش از مقاومت و پایداری خلق کرده است. سرمای جان‌فرسا، صدای خمپاره‌ها، گرسنگی، امید، ترس و شهامت در روایت او به گونه‌ای در هم تنیده‌اند که مرز میان گزارش و ادبیات را از میان برمی‌دارند.
گرچه برخی آن را با رمان بلند و پرآوازه‌ی دیگر سیمونوف، «زنده‌ها و مرده‌ها» که آن هم به نبرد استالینگراد می‌پردازد، مقایسه می‌کنند، اما «استالینگراد همچنان می‌جنگد» در قالب و مضمون، اثری متفاوت است؛ کوتاه‌تر، متمرکزتر، و به‌مراتب مستقیم‌تر. این کتاب نه تنها سندی از تاریخ است، بلکه جلوه‌ای از ادبیاتی است که در دل جنگ زاده شد، اما به دل انسان‌ها راه یافت.