کتاب «فرهنگ و فاجعه» نوشته نعمت الله فاضلی در واقع مجموعه جستارهایی انسان شناختی از این نویسنده در خصوص فجایع جمعی در ایران است. او خود در مقدمه این کتاب می گوید: این جستارها دربارهٔ زلزله، سیل و بحران پاندمی کرونا یا ویروس کووید-۱۹ است که هم اکنون در ایران و جهان شیوع دارد. این جستارها چند ویژگی مشترک دارند. نخست اینکه همهٔ آنها معطوف به فاجعه‌های طبیعی هستند که در سال‌های اخیر جامعهٔ ایران را درگیر خود ساختند. برای خوانندگان ایرانی این فاجعه‌ها کاملا آشنا هستند و درگیر آنها بوده‌اند. دوم، این جستارها تلاشی است برای فهم پذیرکردن و زبان بخشی به ابعاد اجتماعی و فرهنگی این فاجعه‌ها. در موقعیت‌های بحرانی اغلب نیروهای امدادی، فعالیت‌های فنی و اجرایی بیش از هر چیز دیگری اهمیت دارند و متخصصان علوم انسانی و اجتماعی و تلاش‌ها و قابلیت‌های آنها نادیده گرفته می‌شوند. اما در این جستارها نشان می‌دهم که فاجعه‌ها را طبیعت خلق نمی‌کند، بلکه همهٔ آنها محصول عملکرد ما انسان‌ها، نظام‌های حکمرانی و تاریخ و فرهنگ هستند. درعین حال فاجعه‌ها پیامدهای بزرگ سازنده و ویرانگر اجتماعی و فرهنگی دارند.
کتاب فرهنگ و فاجعه
فرهامه
نعمت الله فاضلی
