کتاب رئیس علی دلواری

کتاب «رئیس‌علی دلواری» اثر قاسم یاحسینی، یکی از آثار برجسته در زمینه‌ی تاریخ‌نگاری به زندگی، مبارزات و تأثیرات رئیس‌علی دلواری، یکی از قهرمانان مبارزات ضد استعماری در جنوب ایران، اختصاص دارد. این کتاب به‌طور ویژه به بررسی نقش رئیس‌علی دلواری در دفاع از استقلال کشور در برابر تجاوزات استعمار بریتانیا در اوایل قرن بیستم پرداخته و به تحلیل ابعاد مختلف شخصیت و مبارزات او می‌پردازد. رئیس‌علی دلواری، در دوران قاجار و اوایل پهلوی، با مقابله با نیروهای استعمارگر بریتانیا، به‌ویژه در جنوب ایران و منطقه بوشهر، یکی از چهره‌های برجسته تاریخ ایران به‌شمار می‌آید. مقاومت او در برابر نیروهای انگلیسی در منطقه، به ویژه در نبردهای تنگستان و دشتستان، از ویژگی‌های خاص مبارزات ضد استعماری در ایران است که در تاریخ معاصر کشور کمتر به آن پرداخته شده است. کتاب یاحسینی به‌طور کلی در پنج فصل اصلی سامان یافته است که هر فصل به تحلیل و بررسی جنبه‌های مختلف مبارزات رئیس‌علی دلواری می‌پردازد. فصل اول کتاب به زمینه‌ها و پیش‌زمینه‌های تاریخی موضوع پرداخته و به بررسی مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی آن دوره، به‌ویژه در منطقه جنوب، می‌پردازد. فصل دوم به معرفی رئیس‌علی دلواری و تاریخچه‌ی زندگی او و نقش او در مبارزات مشروطه‌خواهی در جنوب ایران اختصاص دارد. در فصل سوم کتاب، یاحسینی به تهاجم نظامی بریتانیا و تلاش‌های آن‌ها برای تسلط بر مناطق جنوبی ایران و بوشهر پرداخته است. فصل چهارم کتاب به تحلیل مقاومت مردم جنوب ایران در برابر استعمارگران بریتانیایی و همچنین اقدامات رئیس‌علی در رهبری این مبارزات می‌پردازد و در در نهایت، فصل پنجم به نبردهای پایانی رئیس‌علی دلواری و شهادت او پرداخته است. این کتاب، اثری جامع و معتبر است که همزمان با بررسی تاریخ مبارزات ضد استعماری در ایران، به شکوفایی و اهمیت این مبارزات در تاریخ ملی ایران پرداخته و نشان می‌دهد که چگونه این قهرمانان ملی با ایستادگی و فداکاری خود، نقش مهمی در حفظ استقلال کشور داشتند.