هفتاد سال پیش استاد گرانقدر ملک الشعرای بهار برای نخستین بار بحث انتقادی و علمی سبک‌شناسی را مطرح کرد. این بحث در ذیل تاریخ تطور و تحول نثر فارسی به میان آمد. تاکنون تحقیق و بررسی استادان و صاحب نظران با تکیه بر دستاوردهای استاد بهار افقهایی تازه در این فن پدید آورده است.
سبک‌شناسی نظم و نثر از واحدهای بنیادین و پیش نیاز رشته‌های زبان و ادب فارسی است که در برنامه آموزشی دانشگاه‌ها مورد توجه قرار گرفته است. هدف از تدریس آن آشنایی دانشجویان دورۀ کارشناسی با سبک نویسندگان و شعرای دوره‌های مختلف و نقا و بررسی آثار آنان از نظر صنایع ادبی، دستوری، تاریخی و اجتماعی است.
با تحولی که در امر آموزش عالی پدید آمد و نظام واحدی جایگزین نظام پیشین گردید می‌بایست در محتوای واحدهای درسی نیز تجدید نظر گردد. سالها پیش به سفارش دوست روانشادم مهرداد بهار به تلخیص مجلدات سبک‌شناسی پرداختم تا هم دانشجویان را به کار آید و هم تنگناهای کمبود کاغذ و کتاب برای علاقه‌مندان زحمتی فراهم نکند.
از جلد نخست که برای دورۀ دکتری نوشته شده بود به مطالبی پرداختم که روشنگر فرهنگ ملی و کهن ایران زمین بود و با دقتی خاص فراهم شده و می‌توانست به دانشجویان نظر و دید خاصی دهد و آنان را برای ورود به مجلدات دیگر آماده سازد از مطالب مجلدات دیگر آثار صاحب سبک و مطالب سودمند برای سبک‌شناسی به شیوه‌ای که مولف محترم آن را فراهم ساخته بود پرداختیم. به جای شواهد طولانی به شواهد مختصر اکتفا گردید. سبک نگارش و شیوۀ نثر به شیوۀ استاد نوشته شده است و هیچ گونه تصرفی در مطالب و نوشته‌ها انجام نگرفته است. امید است با کاری بس دشوار خیری انجام گرفته باشد.
کتاب سبک شناسی بهار
توس
محمدتقی بهار
