کتاب «هوشی خان» که نخستین بار در سال ۱۹۷۸ منتشر شد، بخشی از مجموعهی کلاسیک و محبوب «آقا کوچولها» است که توسط راجر هارگریوز، نویسنده و تصویرگر بریتانیایی، خلق شده است. این کتاب مصور کوتاه با زبانی ساده، رنگهای جسورانه و طنزی ملایم، داستان شخصیتی را روایت میکند که فکر میکند از همه باهوشتر است، اما در برخورد با موقعیتهای واقعی و نیازهای دیگران درمییابد که باهوش بودن بهتنهایی کافی نیست. «هوشی خان» در سرزمین باهوشها زندگی میکند؛ جایی که همه به دانایی خود میبالند. او مجموعهای از اختراعات عجیب و جالب ساخته است؛ از جمله ساعت زنگداری که برایش چای دم میکند یا مسواکی که خودش خمیردندان را فشار میدهد. با این حال، وقتی تصمیم میگیرد به سفر برود و به دیگر شخصیتها کمک کند، درمییابد که با وجود دانشی که دربارهی اختراعات دارد، از مسائل سادهی زندگی مثل تعریف جوک، آشپزی برای دیگران یا حتی پیدا کردن مسیر در جاده عاجز است. این تجربه باعث میشود اعتمادبهنفس افراطیاش فروبپاشد و به درک تازهای از محدودیتهایش برسد. پیام اصلی کتاب، با طنزی کودکانه و صمیمی، به اهمیت فروتنی و پذیرش نادانی اشاره دارد: اینکه هیچکس نمیتواند همهچیز را بداند و حتی باهوشترین افراد هم در موقعیتهایی نیاز به یادگیری و کمک دارند. هارگریوز در این داستان، با استفاده از تصویرسازیهای ساده و رنگهای شاد، هم کودکان را سرگرم میکند و هم درسی ظریف دربارهی فروتنی، خودآگاهی و ارزش پرسیدن «نمیدانم» به آنها میآموزد. «هوشی خان» بهعنوان جلد شمارهی ۳۷ این مجموعه، هنوز هم نزد والدین و معلمان محبوب است؛ زیرا به شیوهای لطیف و بازیگوش به کودکان یاد میدهد که «باهوش بودن» فقط یک بعد از زندگی است و درک متقابل، مهربانی و تجربه نیز اهمیت زیادی دارند. این داستان کوتاه و رنگارنگ، در کنار سرگرم کردن خوانندگان خردسال، با نگاهی کنایهآمیز به محدودیتهای دانایی، کودکان را به کنجکاوی و فروتنی دعوت میکند.
درباره راجر هارگریوز
چارلز راژر هارگریوز Roger Hargreaves (زادهٔ ۹ مه ۱۹۳۵ - درگذشت ۱۱ سپتامبر ۱۹۸۸) نویسندهٔ مجموعه کتابهای کودکان با عنوان «آقا و خانم کوچولو» (Mr. Men and Little Miss). پس از درگذشت راژر، پسرش آدام، این مجموعه داستان را ادامه داد.