"اقتصاد نهادی" پژوهشی جامع در باب اقتصاد نهادگراست که به سردبیری اقتصاددان فرانسوی، برنارد چاونس، برای مجموعهی *Routledge Frontiers of Political Economy* گردآوری شده است. این اثر مجموعهای از نوشتارهای اندیشمندان برجسته را دربرمیگیرد که به بررسی ریشهها، روشها و چشماندازهای فکری اقتصاد نهادی میپردازند. چاونس، که بهخاطر آثارش در تاریخ اقتصادی و جامعهشناسی اقتصاد شناخته شده است، نهادها را بهمثابه قواعد رسمی و غیررسمیای تحلیل میکند که رفتار اقتصادی را شکل میدهند و بررسی میکند که این نهادها چگونه پدید میآیند، تداوم مییابند و دستخوش تغییر میشوند. این کتاب گرچه روایتمحور نیست، اما «منطق درونی» اندیشهی "اقتصاد نهادی" را در قالب فصلهایی تحلیلی و موضوعمحور پی میگیرد. هر فصل توسط یکی از متخصصان برجستهی این حوزه نوشته شده و تصویری چندبعدی از سیر تحول، مبانی مفهومی، و کاربردهای عملی اقتصاد نهادی ترسیم میکند. کتاب با مقالهی افتتاحیهی خود چاونس آغاز میشود؛ بازخوانیای دقیق از ریشههای کلاسیک اقتصاد نهادی در آثار متفکرانی چون آدام اسمیت، تورستن وبلن و جان آر. کامنز. این فصل نشان میدهد که چگونه اقتصاددانان نئوکلاسیک، با تأکید بر انتزاع و الگوهای صوری، فهم تاریخی و نهادگرایانه از بازار را به حاشیه راندند. فصلهای بعدی به مباحث روششناختی میپردازند: از نگاه تکاملی نهادگرایان کلاسیک تا تلفیق نظریهی بازی و مفهوم هزینهی مبادله در چارچوب اقتصاد نهادی نوین. در این میان، تأکید بر پلورالیسم روششناختی-یعنی پیوند روشهای کیفی، تاریخی و مدلسازیهای کمی-به یکی از ویژگیهای محوری کتاب تبدیل میشود. در ادامه، مجموعهای از مطالعات موردی، نهادها را در بسترهای گوناگون به آزمون میگذارد: تجربهی اصلاحات ارضی در آمریکای لاتین، کارکرد حقوق مالکیت در اقتصادهای در حال گذار، سازوکارهای حکمرانی در تولید آسیای شرقی، و تأثیر هنجارهای غیررسمی در گروههای مالی خرد. بخش پایانی کتاب رویکردی آیندهنگر دارد: نشان میدهد که چگونه تحلیل نهادی میتواند به درک و مواجهه با چالشهای امروزین کمک کند-از حکمرانی پلتفرمهای دیجیتال و تنظیم بازارهای آنلاین گرفته تا طراحی نهادهایی برای مقابله با بحران اقلیمی و اقتصاد غیررسمی. در نهایت، این کتاب با برجستهسازی مفاهیمی چون قوانین و هنجارها، تکامل و تغییر نهادی، و پیامدهای سیاستگذاری نهادی، نقشهای جامع برای درک اقتصاد بهعنوان فرایندی نهادبنیاد ارائه میکند-اقتصادی که تنها با درک تاریخی، اجتماعی و رفتاری آن، میتوان به اصلاح و بهبود پایدارش اندیشید. "اقتصاد نهادی" به سردبیری برنارد چاونس، تصویری چندرشتهای، دقیق و فراگیر از تأثیر نهادها بر زندگی اقتصادی ارائه میدهد. این اثر، با پیوند دادن تحلیل تاریخی، مدلسازی نظری و مطالعات تجربی، پژوهشگران و سیاستگذاران را به ابزارهای مفهومی لازم برای درک و بازآفرینی چارچوبهای نهادیای مجهز میکند که بنیان بازارها، سازمانها و نظامهای اقتصادی را شکل میدهند.
درباره برنارد چاونس
برنارد چاونس (زاده: 22 اوت 1947، کامپینی، فرانسه) استاد اقتصاد در دانشگاه پاریس دیدرو، فرانسه است. او چندین کتاب در مورد سیستم ها و نهادهای اقتصادی مقایسه ای، به ویژه در مورد سیستم های سوسیالیستی و تحولات پسا سوسیالیستی منتشر کرده است.