«جستاری تاریخی پیرامون تکثرگرایی در جریان اسلامی و پیدایش جناح راست و چپ مذهبی» کتابی به قلم و پژوهش عباس شادلو( -۱۳۵۲) است و این رویداد تاریخی و سیاسی را در بازه زمانی ۱۳۸۰-۱۳۶۰ بررسی کرده است.
این کتاب بازه زمانی مورد مطالعهاش را به سه بخش تقسیم و نامگذاری کرده است و به تحلیل تحولات سیاسی آن پرداخته است: