کتاب ماکس وبر

کتاب «ماکس وبر» اثر برایان اس تورنر، با نگاهی دقیق به اندیشه‌های ماکس وبر، یکی از تأثیرگذارترین متفکران علوم اجتماعی، می‌کوشد جایگاه او را در فهم مدرنیته، عقلانیت و ساختار جوامع امروزی بازخوانی کند. ترنر در این کتاب نشان می‌دهد چگونه اندیشه‌های وبر، هنوز در قلب نظریه‌های جامعه‌شناسی و فلسفه‌ی اجتماعی مدرن زنده‌اند. در بخش نخست، ترنر بستر تاریخی و فکری دوران وبر را به‌دقت ترسیم می‌کند؛ دورانی که آلمان قرن نوزدهم با بحران‌های هویتی، رشد سرمایه‌داری و تحول ارزش‌های دینی روبه‌رو بود. او نشان می‌دهد که وبر چگونه از دل این بستر به درکی تازه از جامعه رسید و مفهوم «کنش اجتماعی» را به‌عنوان محور نظریه‌ی خود مطرح کرد. از نگاه وبر، رفتار انسان‌ها را نمی‌توان صرفا از بیرون توضیح داد، بلکه باید معنای ذهنی و ارزش‌هایی را که آن رفتار بر آن استوار است در نظر گرفت. به همین دلیل، او رفتار انسانی را به چهار دسته‌ی هدف‌محور، ارزش‌محور، احساسی و سنتی تقسیم می‌کند؛ چارچوبی که به گفته‌ی ترنر هنوز در قلب نظریه‌ی جامعه‌شناسی مدرن حضور دارد. در ادامه تمرکز ترنر بر مفاهیمی مانند عقلانیت، بوروکراسی، اخلاق کاری، دین و سرمایه‌داری است. او با بهره‌گیری از پژوهش مشهور وبر درباره‌ی «اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری»، توضیح می‌دهد که چگونه ارزش‌های مذهبی خاصی، ازجمله سخت‌کوشی و نظم، به شکل‌گیری نظام اقتصادی مدرن کمک کردند. ترنر سپس به جنبه‌های کمتر بررسی‌شده‌ای از اندیشه‌ی وبر می‌پردازد؛ از نگاه او به قدرت و اخلاق گرفته تا دیدگاهش نسبت به بدن، جنسیت و نابرابری اجتماعی. نویسنده نشان می‌دهد که آثار وبر، اگرچه در آغاز قرن بیستم نوشته شده‌اند، هنوز در سیاست معاصر کارایی دارند و وبر صرفا مورخ یا فیلسوفی درباره‌ی گذشته نیست، بلکه متفکری است که برای فهم بحران‌های امروز، از بوروکراسی گرفته تا بیگانگی انسان مدرن. این کتاب مناسب برای پژوهشگران، دانشجویان و همه‌ی کسانی است که می‌خواهند از خلال اندیشه‌ی وبر، به عمق فلسفه‌ی جامعه‌شناسی مدرن بنگرند.