سفرنامه‌ها شاخه‌ای از فرهنگ و ادبیات هر ملت هستند و غالبا یک نوع ادبی به شمار می‌روند. یادداشت رویدادهای سفر، ثبت مشاهدات و دقت در ویژگی‌های متفاوت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... ابعاد گوناگون زندگی اقوام را در موقعیت‌های زمانی و جغرافیایی مشخص به تصویر می‌کشند و از این رو، سفرنامه‌ها از منظرهای گوناگون دارای ارزش و قابل بررسی هستند. پایگاه اجتماعی و نگاه ویژه‌ی سفرنامه‌نویسان، که بیش‌تر در شمار سیاستمداران، نویسندگان، روشنفکران و... هستند، نیز بر اهمیت سفرنامه‌ها می‌افزاید. در کتاب حاضر ابعاد مختلف اقلیمی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگ و.... گیلان در سفرنامه‌های سیاحان ایرانی معرفی شده است و 19 اثر از سفرنامه‌نویسان ایرانی، معرفی و طبقه‌بندی موضوعی شده‌اند. به جز سفرنامه‌ی ناصرخسرو، همه‌ی سفرنامه‌های معرفی شده مربوط به دوره‌ی قاجار، به ویژه دوران حکومت ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه هستند. زیرا سفرنامه‌های به جا مانده از سیاحان ایرانی در این دوره، که به دلایل مختلف از گیلان بازدید کرده‌اند، حاوی اطلاعات بسیار مفیدی در زمینه‌های میراث فرهنگی مادی و معنوی گیلانی‌ها در گذشته است.
کتاب گیلان در سفرنامه های سیاحان ایرانی
فرهنگ ایلیا