این کتاب روایت اندیشۀ سیاسی تداومی ایران در بستر حکومت‌مندی ایرانشهری است. مدل‌ها و شاخص‌های شکوه و فرود حکومت مندی از عهد باستان تا دورۀ جدید با تأکید بر اندیشمندان، رساله‌های فنی مملکت‌داری و نیز تحلیل و گزاره‌های آن‌ها برای آبادانی کشور بررسی می‌شوند. نوشتار در هزارمین سال تولد خواجه‌نظام‌الملک نوشته شده و دو فصل کتاب به اندیشه‌های نظام‌ساز و هنر حکومت او اشاره دارد. در این کتاب ابتدا از منظر فیلسوف عقل‌گرای آلمان، یعنی هگل، اندیشۀ ایران در دورۀ باستان بررسی می‌شود و سپس از این شکوه به انحطاط پایان عصر ساسانیان، قدم می‌نهیم، جایی که ارداویراف‌نامه‌ها مشروعیت نظام سیاسی را نابود کردند. در ادامه به تداوم خرد سیاسی ایران در دورۀ میانه می‌پردازیم. در این بخش سعی شده است زوایای کار نشدۀ اندیشمندان مهمی همچون ابن‌مقفع، فردوسی، مسکویه و خواجه‌نظام‌الملک تحلیل شوند و در پایان نیز ارتباط استراتژیک آن‌ها با زمانۀ معاصر، به خصوص با محوریت حفظ ایران بررسی می شود.
کتاب شکوه و زوال سیاست در اندیشه ایرانشهری
دانشگاه فردوسی مشهد
روح الله اسلامی
