کتاب پا برهنه در پارک

«پابرهنه در پارک» اثر نیل سایمون، کمدی رمانتیکی است که نخستین‌بار در سال ۱۹۶۳ بر صحنه برادوی درخشید و از همان ابتدا با ترکیب گرم طنز، صمیمیت و نگاه تیزبینانه‌اش به چالش‌های ازدواج جوان، در میان آثار ماندگار تئاتر آمریکا جای گرفت. داستان درباره زوج تازه‌عروسی به نام کوری و پاول براتر است که پس از ازدواج به آپارتمانی کوچک و فرسوده در طبقه پنجم یک ساختمان قدیمی در گرینویچ ویلیج نقل مکان می‌کنند؛ فضایی سرد، خالی و بدون آسانسور، که هر پله‌ی آن گویی بخشی از مسیر دشوار سازگاری این دو انسان متفاوت را مجسم می‌کند. کوری زنی پرشور، سرزنده، ماجراجو و شیفته‌ی تجربه‌های تازه است، در حالی‌ که پاول شخصیتی محتاط، منطقی، وظیفه‌گرا و کمی خشک دارد؛ همین دوگانگی، موتور حرکت و منبع طنز و کشمکش داستان می‌شود. ورود مادر کوری و آشنایی‌اش با ویکتور ولاسکو، همسایه عجیب‌وغریب طبقه بالا، عمق بیشتری به موقعیت‌ها می‌بخشد و تضاد میان خودجوشی و حسابگری را پررنگ‌تر می‌کند. قرار شام نامتعارفی که کوری ترتیب می‌دهد و تجربه‌های عجیب آن شب، شکاف فکری میان او و پاول را آشکار می‌سازد. وقتی پاول از همراهی در «راه‌رفتن پابرهنه در پارک» امتناع می‌کند، نمادی از ناتوانی‌اش در رها کردن ترس‌ها و محدودیت‌ها دیده می‌شود و این لحظه درگیری اصلی زوج را شعله‌ور می‌کند. اما در پایان، پاول در یکی از صادقانه‌ترین صحنه‌های نمایش، با کنار گذاشتن احتیاط افراطی‌اش و قدم گذاشتن پابرهنه در پارک، به معنای واقعی کلمه نمادین‌ترین گام‌هایش را در مسیر فهم، انعطاف و عشق برمی‌دارد و این دو عاشق جوان به آغوش یکدیگر بازمی‌گردند. در زیرسطح این روایت ساده، نیل سایمون مضامین حساسی را بررسی می‌کند: یافتن تعادل میان شور و ثبات، میان آزادی و مسئولیت، و میان هویت فردی و تعهد زناشویی. پاول و کوری بازتاب دو قطب افراطی هستند؛ او نماینده عقلانیت و نظم است و او سرچشمه حرکت، بازیگوشی و بی‌پروایی. سایمون با مهارتی کم‌نظیر نشان می‌دهد که هیچ‌کدام این دو بدون دیگری کامل نیست و دوام یک رابطه برخلاف تصور رایج، نه در شباهت‌ها بلکه در یادگیری هنر سازش و توجه به دنیای درونی دیگری شکل می‌گیرد. آپارتمان نیمه‌ویران آنها نیز استعاره‌ای عینی از رابطه‌ای است که هنوز شکل نگرفته و نیازمند تعمیر، همراهی و پذیرش نقص‌هاست. محیط نمایش-از پله‌های بی‌پایان گرفته تا پنجره سقفی شکسته و پارک برفی-همیشه صرفا پس‌زمینه نیست؛ بخشی از ریتم احساسی و معنایی داستان است و هر فضا مرحله‌ای از تحول درونی شخصیت‌ها را برجسته می‌کند. طنز سایمون، همان‌طور که برای آثارش شناخته شده است، شیرین اما گزنده است. شوخی‌ها و گفت‌وگوهای سریع و زیرکانه، صحنه‌های فیزیکی خنده‌دار و لحظات احساسی ناگهانی، رفتار شخصیت‌ها را شفاف می‌کند بدون اینکه از واقعیت انسانی آنها فاصله بگیرد. قدرت نمایش در همین آمیزش است: سبک‌سری کمدی با جدیتی زیرپوستی که درباره معنای پذیرش دیگری سخن می‌گوید. با این‌حال، ساده بودن طرح داستان و فضای فرهنگی دهه ۱۹۶۰ باعث می‌شود برخی عناصر امروز کمی کلاسیک یا قدیمی به نظر برسد؛ اما جوهره عاطفی آن همچنان مدرن و قابل لمس است، زیرا تنش میان منطق و شور، پرسشی است که هر زوجی در هر دوره‌ای با آن روبه‌رو می‌شود. «پابرهنه در پارک» به‌رغم سادگی ظاهری‌اش، اثری سرزنده، دلنشین و عمیقا انسانی است؛ نمایشنامه‌ای درباره این واقعیت بنیادین که عشق نه در لحظات بزرگ و تغییرات چشمگیر، بلکه در گام‌های کوچک، مضحک، پرریسک و نمادینی شکل می‌گیرد که از ما می‌خواهند بخشی از زره‌ محافظ خود را کنار بگذاریم. پایان نمایش، که بازگشت پاول و کوری را در پارکی پوشیده از برف نشان می‌دهد، تصویری است از آشتی با دیگری و با خود: اینکه گاهی برای یافتن گرما، باید جرئت سردی را داشت.