محمدبن علی بن طباطبا

محمدبن علی بن طباطبا

صفى‌الدين ابوجعفر محمد بن تاج‌الدين على بن محمد بن رمضان معروف به ابن طقطقى (طباطبا) (660-709ق)، عالم، اديب، مورخ، نسب‌شناس، نویسنده و نقيب سادات علوى حله، نجف، کربلا، نویسنده کتاب مشهور الفخري في الآداب السلطانية و الدول الإسلامية بود.
نسب او به قاسم رسى مى‌رسد. پدرش تاج‌الدين على از عالمان بنام و از ثروتمندان بزرگ بود و نقابت علویان را به عهده داشت. وى داراى زمین‌هاى بسيار در سواحل فرات و دجله بود.
صفى‌الدين محمد، ابتدا در حله مى‌زيست و پس از قتل پدر در 680ق1281/م (يا 672ق1273/م) مقام نقابت علویان كوفه، بغداد، كربلا و نجف را به دست آورد. او نسبت به پدر از نفوذ اجتماعى و سياسى و اقتصادى كمترى برخوردار بود و غالباً به سفر مى‌پرداخت. از اربل، بصره، كوفه و اصفهان ديدار كرد و در 696ق1297/م به ایران آمد و به مراغه رفت و در 700ق1301/م وارد تبريز شد.
در 701ق1302/م، به موصل رفت و در این شهر کتاب مشهورش «الفخري» يا «الآداب السلطانية» را نوشت و آن را به فخرالدين بن عيسى حاكم مغولى موصل تقديم كرد.
ابن طقطقى با ایران و فرهنگ و ادب پارسى آشنايى و بدانها دلبستگى داشت. وى را کتاب ديگرى به نام «الغايات» است.
او علاوه بر تاريخ‌نگارى از شاعران و اديبان برجسته و ماهر بوده و در مورد اشعار برخى از اديبان نقدهایی دارد و اشعارى طولانى در رثاى عزالدين عبدالعزيز موصلى و چندين شعر در مورد ابوالمعالى غطاوى حلى سروده است.

کتاب های محمدبن علی بن طباطبا

تاریخ فخری