کتاب «سیری در تاریخ ایران بعد از اسلام» نوشته آن کاترین سواین فورد لمبتون، ایران‌شناس و مورخ برجسته بریتانیایی، اثری است که به بررسی تاریخ ایران از زمان بعد از اسلام تا دوران انقلاب مشروطیت می‌پردازد. این کتاب به‌عنوان یکی از منابع مهم در زمینه مطالعات تاریخ ایران شناخته می‌شود. لمبتون در این کتاب، تاریخ ایران را از پس از فتح ایران توسط اعراب مسلمان در قرن هفتم میلادی تا زمان قاجاریه به‌صورت موضوعی و تحلیلی بررسی می‌کند. او به موضوعاتی چون تأثیر اسلام بر جامعه و فرهنگ ایران، سلسله‌های حکومتی مختلف، تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، و روابط ایران با قدرت‌های خارجی می‌پردازد.
کتاب شامل فصل‌هایی در مورد دوران خلافت، حکومت‌های ایرانی مانند مغولان، طاهریان، صفاریان، سامانیان، آل بویه، سلجوقیان، صفویان و افشاریه است. همچنین به وقایع مهمی چون حمله مغول، ظهور صفویه، و روابط ایران با اروپا در دوران قاجار پرداخته می‌شود. از جمله فصول مهم این کتاب «تکوین دیوان سالاری در ایران»، «سیر مالیات در ایران»، «سیر تکاملی اراضی خالصه در ایران»، «منصب محتسب و حاجب در ایران»، «منصب کلانتر در زمان صفویه و افشاریه»، «فروپاشی جامعه ایران در سده‌های ۱۸ و ۱۹ میلادی»، «تجارت ایران و واقعه‌ی رژی»، می‌باشد.
لمبتون در این اثر، از منابع متنوعی چون کتب تاریخی، سفرنامه‌ها، اسناد و مدارک استفاده کرده و با نگاهی علمی و بی‌طرفانه به تحلیل رویدادهای تاریخی می‌پردازد. او تلاش می‌کند تا پیوندهای میان تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را نشان دهد و تصویری جامع از تاریخ ایران ارائه دهد. یکی از ویژگی‌های برجسته این کتاب، توجه لمبتون به نقش و جایگاه ایران در تعاملات منطقه‌ای و حوادث و تحولات اجتمالی در طول تاریخ است. او به خوبی نشان می‌دهد که چگونه موقعیت جغرافیایی ایران، این کشور را در کانون رویدادهای مهم تاریخی قرار داده است.
در مجموع، کتاب «سیری در تاریخ ایران بعد از اسلام» به‌دلیل جامعیت، دقت علمی و نگاه تحلیلی خود، به‌عنوان یکی از آثار مهم در زمینه تاریخ ایران پس از ورود اسلام تا عصر قاجاریه شناخته می‌شود.
کتاب سیری در تاریخ ایران بعد از اسلام
امیرکبیر
آن ک . س لمتون
