رمان «تا ابد به یاد کی یف خواهم بود» نوشتهی ارین لیتکن، اثری تاریخی و احساسی است که نخستین بار در سال ۲۰۲۲ منتشر شد. این کتاب با ساختاری دوخطی، میان گذشته و حال در نوسان است و از خلال پیوند میان دو زن در دو دورهی زمانی متفاوت، تصویری از قدرت خاطره، تداوم رنج و تابآوری انسانی ارائه میدهد. لیتکن در این اثر، روایت فردی را به تاریخ جمعی پیوند میزند و نشان میدهد چگونه زخمهای خاموش گذشته میتوانند از نسلی به نسل دیگر منتقل شوند و در عین حال، الهامبخش امید و بازسازی نیز باشند. در بخش تاریخی داستان، نویسنده خواننده را به اوکراین دههی ۱۹۳۰ میبرد، زمانی آشفته که سیاستهای حاکم، زندگی روستاییان را زیر فشار و گرسنگی خرد میکند. از خلال نگاه یک دختر جوان، فاجعهای انسانی بازآفرینی میشود که فراتر از یک رویداد تاریخی، به تجربهای جهانی از فقدان، سکوت و بقا تبدیل میگردد. لیتکن با نثر تصویری و جزئینگر خود، به جای تکیه بر توصیفهای صرفا تاریخی، تجربهی عاطفی و انسانی شخصیتها را برجسته میکند؛ تجربهای که به شکلی شاعرانه، خواننده را در برابر پرسشهایی دربارهی اخلاق، بقا و معنای انسان بودن قرار میدهد. در خط زمانی دوم، که دههها بعد و در دنیای معاصر میگذرد، راوی جدیدی با گذشتهی خانوادگی خویش روبهرو میشود. این بخش، سفری درونی است برای بازخوانی تاریخ و یافتن پیوندهایی که فراتر از زمان و مکان امتداد یافتهاند. جستوجوی او نه فقط دربارهی حقیقت وقایع، بلکه دربارهی معنای خاطره، سکوت و بازماندگی است. از این طریق، دو روایت درهم تنیده میشوند: گذشتهای که سعی در فراموشی دارد و حال ناآرامی که میکوشد آن را به یاد آورد. از نظر ساختاری، لیتکن با مهارتی متعادل میان دو جهان متفاوت حرکت میکند. تضاد میان فضای خشن و بیرحم گذشته با آرامش ظاهری اکنون، زمینهای برای بازتاب مفاهیم عمیقتری چون انتقال آسیبهای بیننسلی و بازتاب خاطره در ناخودآگاه جمعی فراهم میسازد. اگرچه از دید برخی منتقدان، خط داستانی معاصر گاه از نظر روایی سادهتر به نظر میرسد، اما همین سادگی باعث میشود تأثیر احساسی بخش تاریخی بهتر در ذهن خواننده بنشیند. مضامین اصلی اثر شامل حافظهی تاریخی، پنهانکاری، عشق، فقدان و مقاومت در برابر خاموشی است. لیتکن با دقت نشان میدهد که فراموشی همیشه نشانهی التیام نیست؛ گاه، یادآوری تنها راه بازسازی هویت است. در این میان، دفترچهی خاطراتی که نقشی کلیدی در روایت دارد، به نماد پیوند میان نسلها و یادآوری بدل میشود - نشانهای از اینکه گذشته هرگز بهراستی پایان نمییابد، بلکه در دل روایتها و سکوتهای نسلهای بعدی زنده میماند. از نظر سبک، نثر کتاب روان و سرشار از لحظات تصویری است؛ لحظاتی که هم دردناک و هم شاعرانهاند. نویسنده با زبانی ساده اما پرطنین، از دل یک تاریخ تاریک، زیبایی و انسانیتی عمیق بیرون میکشد. او اجازه میدهد که احساسات شخصیتها خود روایتگر باشند، نه اسناد و تاریخنگاری رسمی. نتیجه، رمانی است که بیش از آنکه به دنبال بازگویی فاجعهای تاریخی باشد، به جستوجوی معنای بقا و قدرت عشق در سایهی رنج میپردازد. در نهایت، «تا ابد به یاد کییف خواهم بود» اثری است دربارهی زنده نگه داشتن خاطره در برابر فراموشی و بخشیدن صدا به کسانی که از تاریخ حذف شدهاند. این کتاب به یادمان میآورد که تاریخ، زمانی زنده میماند که روایت شود و شنیده شود. از همین رو، رمان لیتکن نه تنها بازآفرینی گذشتهای تراژیک، بلکه دعوتی است به تأمل دربارهی مسئولیت اخلاقی یادآوری - مسئولیتی که نسل به نسل منتقل میشود، درست مانند خود خاطرات.
درباره ارین لیتکن
ارین لیتکن اولین رمان نویس با مدرک تاریخ و علاقه به تحقیق است. در سنین جوانی، او مجذوب داستانهای تجربیات دلخراش خانوادهاش در اوکراین قبل، در طول و بعد از جنگ جهانی دوم شد. او با همسر و فرزندانش در ایلینوی آمریکا زندگی می کند.