کتاب فراق بهشت

کتاب «فراق بهشت یا چرا ذهن ما به طبیعت نیاز دارد» نوشته‌ی «لوسی جونز» سفری عمیق و چندلایه است در بازشناسی پیوند فراموش‌شده‌ی انسان با جهان طبیعی که برای اولین‌بار در سال 2021 منتشر شد. لوسی جونز روزنامه‌نگار و نویسنده‌ی انگلیسی، این کتاب را از تجربه‌ی شخصی‌اش آغاز می‌کند؛ دوران افسردگی و اضطرابی که او را از زندگی روزمره جدا کرده بود و در ادامه از چگونگی آشتی‌اش با طبیعت می‌گوید. از همین نقطه کتاب «فراق بهشت» به پژوهشی علمی و فلسفی درباره‌ی اثر طبیعت بر ذهن و روان انسان تبدیل می‌شود. نویسنده با نثری زیبا، خواننده را از خاک و درخت و باران تا سلول‌های مغز و رفتارهای اجتماعی می‌برد و نشان می‌دهد که نیاز ما به طبیعت تنها احساسی شاعرانه نیست، بلکه ریشه در زیست‌شناسی و روان‌شناسی ما دارد.
کتاب «فراق بهشت» در شش بخش و ده فصل تنظیم شده و هر بخش، وجهی از این رابطه‌ی عمیق را می‌کاود. در فصل‌هایی چون بیوفیلیا، حکمت گیاهان و غم اکولوژیکی نویسنده با ترکیب شواهد علمی و روایت‌های انسانی، نشان می‌دهد که فاصله‌گرفتن از طبیعت، ما را از سلامت روانی و معنا در زندگی دور کرده است. او حتی از سفر به بانک جهانی بذر در جزیره‌ی سوالبارد می‌نویسد تا استعاره‌ای از تلاش انسان برای حفظ آینده‌ی زمین را نشان دهد؛ آینده‌ای که بدون بازگشت به ریشه‌های طبیعی ممکن نیست.
ایده‌ی مرکزی کتاب این است که ما بدون تماس با طبیعت، خود را از خاستگاه ذهنی و عاطفی‌مان جدا کرده‌ایم. خانم جونز استدلال می‌کند که در دنیای مدرن، باوجود فناوری و شهرنشینی، بدن و مغز ما هنوز همان نیاز دیرینه را به لمس خاک، صدای پرندگان و حضور در چشم‌اندازهای طبیعی دارد. او با استناد به پژوهش‌های نوروساینس، میکروبیولوژی و روان‌شناسی تأکید می‌کند که این پیوند با طبیعت می‌تواند اضطراب، افسردگی و احساس بی‌معنایی را کاهش دهد و نوعی باز زایش درونی بیافریند.
قدرت کتاب «فراق بهشت» در ترکیب‌کردن تجربه‌ی شخصی و دستاوردهای علمی است؛ لوسی جونز از زاویه‌ی زیسته‌ی خود سخن می‌گوید اما هم‌زمان زبان پژوهش و داده را به کار می‌گیرد تا از احساس صرف فراتر رود. نثر کتاب ساده و تقریبا شاعرانه است و همین ویژگی باعث شده خواننده‌ی عام و منتقد ادبی به یک اندازه از مطالعه‌ی این کتاب لذت ببرند.
خانم لوسی جونز از نویسندگان نسل جدید بریتانیاست که میان طبیعت‌نویسی و علوم رفتاری ارتباط برقرار می‌کند. جونز در عین شهرت، چهره‌ای نسبتا فروتنی است و در رسانه فعالیت کمی دارد. او در روستایی نزدیک به جنگل زندگی می‌کند، و بخش‌های زیادی از کتاب «فراق بهشت» را با تأثیر از تجربه زیسته‌ی خود در ارتباط با طبیعت طراحی کرده است. مطالعه‌ی این کتاب برای علاقه‌مندان و دغدغه‌مندان نسبت به موضوعات زیست‌شناختی و همچنین سبک زندگی جالب‌توجه خواهد بود.